Podczas radosnego palenia książek przechodził tamtędy Motl Hochman595, mieszkaniec Aleksandrowa. Pewien oficer podprowadził go i kazał podrzeć zwój Tory. Ów kategorycznie odmówił.
Oficer próbował zmusić go do tego biciem. To jednak nie dało żadnego rezultatu.
Reb Motl Hochman obstawał przy swoim.
[3]{26} Oficer się wściekł i zaczął krzyczeć, że jeśli tamten nie podrze zwoju Tory,
to zastrzeli go jak psa. Żyd odmówił.
Oficer wydał rozkaz, żeby go rozstrzelać. Dwóch żołnierzy zaprowadziło go
pod ścianę, wycelowali z karabinów, a reb Motl Hochman krzyknął w głos: Szma
Israel!
W tym momencie przejeżdżał wielki niemiecki fabrykant aleksandrowski,
Koch596, który tego Żyda dobrze znał. Tenże Koch, mimo że wielki antysemita,
zaczął prosić asystującego przy tym oficera, żeby ułaskawił Hochmana i darował mu życie.
I stał się cud. Oficer zgodził się darować mu życie. Dał rozkaz, by Hochmanowi
porachować kości, który to rozkaz żołnierze skrupulatnie wypełnili.
Zwoju Tory Hochman nie podarł.
[4]{27} Widawa597
W czasie wkraczania Niemców do tego miasteczka, przebywał tam rabin reb Abraham Mordechaj Maroko598, młody człowiek w wieku trzydziestu kilku lat. Był on wielkim uczonym, redagował religijne czasopismo „Degel ha-Ceirim”599.
Jak wszędzie, tak i tam zaczęli bachanalia polegające na rwaniu i paleniu wszystkich żydowskich świętości.
Pewnego dnia we wrześniu 1939 kilku oficerów udało się do rabina i przeprowadziło w jego mieszkaniu rewizję, podczas której znaleźli zwój Tory.
Rozkazali, by rabin podarł zwój Tory – jeśli tego nie zrobi, spalą go żywcem.
Rabin odmówił.
Wtedy oblali go benzyną i podpalili. Kiedy rabin zamienił się w żywą pochodnię,
narzucili na niego zwój Tory. [5]{28} Spłonęli razem: rabin i zwój Tory600.
Pławno601
Kiedy złoczyńcy tam wkroczyli, urządzili miejscowej ludności żydowskiej prawdziwą rzeź.
Pewnego dnia we wrześniu 1939 niemiecki żołnierz gonił ulicą za Żydówką,
żeby ją zastrzelić. Kobieta z krzykiem przebiegła pod oknem miejscowego rabina reb
595 Brak bliższych informacji o tej osobie.
596 Brak bliższych informacji o tej osobie.
597 Widawa (pow. Łask).
598 Abraham Mordechaj Maroko – do września 1939 r. rabin w Widawie.
599 Chorągiew młodzieży (hebr.).
600 W KHS, s. 254, dodano: Niech Pan pomści jego krew.
601 Pławno (pow. Radomsko).
