Około 10 rano na miejsce egzekucji przyprowadzono 10 skazanych. Plac wypełnił
się, prócz Żydów, Polakami i volksdeutschami. Jako że egzekucja odbywała się na
placu Hitlera, który znajduje się poza gettem, Polacy i volksdeutsche mieli tam dostęp.
Oto są nazwiska 10 świętych męczenników:
Moszkowicz, lat 55
[Moszkowicz] Jakub, jego syn, lat 28
Naftali Kon, lat 44
Eliezer Parzęczewski, lat 25
Fiszl Hirszberg, lat 44
Chaim Lutman, lat 66
[16] Szpringer, lat 50
Kolski, lat 45
Wyszygrodzki, lat 46
Szpigel, lat 40.
Żandarm przeczytał wyrok śmierci, a następnie zmuszono prezesa Judenratu, żeby wygłosił przemowę uzasadniającą wyrok789.
Po przemowie prezes Judenratu musiał trzykrotnie wykrzyknąć: „Tak postępuje się
z żydowskimi przestępcami, którzy przemycają złoto z Rzeszy do Generalnego Gubernatorstwa”.
Wspomniani policjanci żydowscy: Grinbojm, Ślifkowicz, Kryształ i inni – powiesili
10 męczenników, zabijając ich własnymi rękami.
Podczas egzekucji zerwał się sznur Fiszla Hirszberga, który przeżył. Wśród zgromadzonego tłumu nastąpiło wielkie poruszenie. Wszyscy byli pewni, że z powodu tego cudu darują mu życie. Hirszberg podniósł się z ziemi i jął błagać żandarma, który kierował egzekucją, [17] że skoro zdarzył się cud, jest to znak z nieba świadczący o jego niewinności; prosił więc żandarma, żeby zostawił go przy życiu. W odpowiedzi na te błagania żandarm rozkazał natychmiast powiesić go po raz drugi. Wspomniani policjanci żydowscy po raz drugi go powiesili.
Ofiary wisiały na szubienicach 5 pełnych godzin. Nauczyciele i nauczycielki prowadzali uczniów na wycieczki w celu obejrzenia tego widoku. Wychowawcy wygłaszali do nich „odpowiednie” przemowy.
Po 5 godzinach zezwolono bractwu pogrzebowemu na pochowanie martwych ciał,
lecz wszystkich w jednym grobie: płytkim, ciasnym i wąskim, gdzie ciała będą leżeć
jedno na drugim. Tak się stało.
Niech Bóg pomści ich krew.
[18] Poddębice790
Tego samego dnia, 17 marca 1942 we wtorek podobna egzekucja odbyła się na
5 Żydach w miasteczku Poddębice.
789 Zob. Kraj Warty, dok. 49.
790 Poddębice (pow. Łęczyca). Osadnictwo żydowskie istniało tu od XVIII w., a samodzielna gmina od poł. XIX w. W 1939 r. mieszkało w miasteczku ok. 1600 Żydów, zapewne ok. 40% ogółu. Niemcy utworzyli getto w listopadzie 1940 r., oprócz miejscowych umieścili tam 600 Żydów z Łęczycy. 10 kwietnia 1942 r. Niemcy zgromadzili w kościele ok. 1800 osób, które przetrzymywali tam przez
kilka dni, w wyniku czego 28 osób zmarło, następnie wywieźli wszystkich do Chełmna nad Nerem. Wojnę przeżyły dwie osoby.
