RRRR-MM-DD
Usuń formularz
  • Powrót

Pisma Pereca Opoczyńskiego

Tytuł:Pisma Pereca Opoczyńskiego

Sygnatura: AR tom 31

Autor: Monika Polit

Język: polski

Numer: 31

Opis: Trzydziesty pierwszy tom pełnej edycji Archiwum Ringelbluma zawiera dokumenty osobiste, korespondencję oraz rękopisy i utwory drukowane dziennikarza, prozaika i poety Pereca Opoczyńskiego (1892–1943). Zgromadzono w nim legitymacje wydawane Opoczyńskiemu przez redakcje gazet, w których pracował, jego bilety wizytowe, a także pojawiające się w żydowskiej prasie powinszowania z okazji narodzin jego dzieci oraz kondolencje, kiedy jego potomstwo, cierpiąc na nieuleczalne wówczas choroby, zmarło. Wśród publikowanych dokumentów znalazły się listy autorstwa Opoczyńskiego oraz korespondencja kierowana do niego przez redaktorów pism i wydawców. Tom w znacznej mierze wypełniają utwory literackie pisane zarówno przed drugą wojną światową, jak i w czasie okupacji. W pierwszej jego części zatytułowanej „Pisma przedwojenne” czytelnik znajdzie opowiadania chasydzkie, teksty obozowe z czasów niewoli autora, w którą popadł jako carski żołnierz, miniatury poświęcone świętom żydowskim i nauczaniu religijnemu, a także ekspresjonistyczne utwory prozą, wiersze oraz reportaże, opowiadania i obrazki z życia Żydów w wielkich ośrodkach miejskich i na prowincji. Wśród „Pism wojennych” umieszczone zostały zachowane fragmenty „Kroniki getta”, gettowe reportaże, sprawozdania i raporty. Większość prezentowanych w tomie dokumentów nie była wcześniej tłumaczona ani publikowana.

Tom pełnej edycji ARG: 31

strona 17 z 530

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 17


Wstęp*

Autor i jego teksty**

Perec Opoczyński urodził się 4 dnia miesiąca kislew 1892 r.1 w podłódzkim Lutomiersku2 jako syn chasyda, zwolennika cadyka z Góry Kalwarii. Ojciec pisarza, Simcha Eliezer, łączył chasydzką pobożność z zainteresowaniem ówczesną świecką literaturą i kulturą3. Po jego śmierci chłopiec został wysłany przez matkę do jesziwy w Łasku, a następnie prawdopodobnie do Kosowa Poleskiego na Grodzieńszczyźnie, na terenie zwanym przez Żydów Lite4, gdzie w postępowej uczelni talmudycznej oficjalnie zapoznawał się z literaturą haskaliczną, a także uczył się języków rosyjskiego i polskiego. Ta nowoczesna edukacja sprawiła, że w rodzinnym miasteczku okrzyknięto Pereca Opoczyńskiego

* Przygotowując niniejszy tekst, korzystałam m.in. z: książki napisanej po wojnie przez siostrę Opoczyńskiego, Rinę (Perec Opoczyński. Gezamlte szriftn), hasła biograficznego zamieszczonego w Leksikon fun der najer jidiszer literatur, t. 1, red. S. Niger, J. Shatzky, New York 1956, s. 149–150; pracy Samuela D. Kassowa, Kto napisze naszą historię? Ostatni rozdział zagłady warszawskiego getta. Ukryte Archiwum Emanuela Ringelbluma, tłum. G. Waluga, O. Zienkiewicz, Warszawa 2010; niedatowanego listu Opoczyńskiego do Zalmena Rejzena (YIVO, RG 3, File 1750) oraz z obszernego listu przesłanego do Żydowskiego Instytutu Historycznego na ręce profesora Artura Eisenbacha przez Icchaka Kleczewskiego, przyjaciela pisarza (Kolekcja Bernarda Marka, teczka nr 26, list z 30.01.1951).

** Tekst ten jest poszerzoną i uzupełnioną o najnowsze ustalenia i źródła wersją wstępu pt. Autor i jego teksty (autorstwa piszącej te słowa) do wydanych w 2009 r. przez Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN reportaży P. Opoczyńskiego, zob. Reportaże, s. 9–18.