Słownik terminów 465
na ognistym wozie, zaprzęgniętym w ogniste rumaki. Postać Eliasza bardzo często pojawia się w literaturze rabinicznej. Prorok ten ma się objawić w eschatologicznej przyszłości, przynosząc pokój światu i godząc dzieci z rodzicami. Uznawany jest za Bożego herolda, który powróci na ziemię, by obwieścić Dzień Sądu Ostatecznego i nadejście Mesjasza. Zadmie wówczas w szofar i wyjaśni wszystkie problemy w literaturze rabinicznej, które dotąd pozostały nierozstrzygnięte.
Erec Israel (hebr., Kraj / Ziemia Izraela) – nazwa Palestyny, termin bardzo popularny w ruchu syjonistycznym, oznaczający historyczne ziemie Izraela na wschodzie i zachodzie rzeki Jordan. Przedmiot tęsknoty Żydów diaspory, zwłaszcza przed utworzeniem Państwa Izrael.
Estery Księga (Zwój) (hebr. Megilat Ester) – w kanonie Biblii Hebrajskiej jest to ósma księga w dziale Pism, ostatnia pośród Pięciu Zwojów. Zawiera opis wydarzeń związanych z dworem perskim w V w. p.n.e.: zamiaru zgładzenia wszystkich Żydów przez ministra królewskiego Hamana i udaremnienia tego planu przez Esterę i jej opiekuna Mordechaja.
Gabaj (l. mn. gabajim; hebr., kolektor, poborca podatków) – pierwotnie poborca podatkowy, działający w Palestynie na rzecz rzymskiego skarbu. W diasporze funkcjonariusz synagogi wybierany przez członków społeczności i pełniący funkcję administratora; zwany też szafarzem.
Gaon (hebr., ekscelencja) – tytuł nadawany uczonym kierującym babilońskimi akademiami talmudycznymi, a później szczególnie wybitnym uczonym w Piśmie, funkcjonował także jako zwrot grzecznościowy, używany w odniesieniu do wybitnych rabinów.
Gemara (aram., zakończenie) – część tradycji literackiej składającej się na Talmud, zawierająca dyskusje i rozszerzenie wcześniej uporządkowanej Miszny.
Gerski rebe (Gerer rebe) – chasydzka dynastia wywodząca się z Góry Kalwarii (żyd. Ger). Na początku XIX w. miejscowość ta stała się jednym z ważniejszych w Polsce centrów chasydyzmu. Określenie Ger odnosi się do rodziny Alterów. Nazwisko to zostało przyjęte prawdopodobnie w latach 20. XIX w. przez Icchaka Meira Altera, pierwszego cadyka z Góry Kalwarii, wokół którego skupiła się część chasydów kockich.
Hawdala (hebr., dosł. oddzielenie, rozróżnienie) – nazwa ceremonii i modlitwy, połączonej z błogosławieństwami, mającej symbolicznie oddzielać czas święty od świeckiego, odbywającej się i odmawianej na zakończenie szabatu i świąt.
Jom Kipur (hebr., kraj lub dzień pojednania, zwany też sądnym dniem) – święto o charakterze pokutnym, obchodzone 10. dnia miesiąca tiszri, kończące obchody związane z żydowskim Nowym Rokiem.
Jorcajt (żyd., hebr. jom ha-petira) – rocznica śmierci wg kalendarza żydowskiego. Zgodnie z tradycją żydowską dzień ten obchodzony jest uroczyście, podobnie jak w innych kulturach dzień urodzin.
Kadisz (z aram. święty) – jedna z najstarszych, najważniejszych i najczęściej odmawianych modlitw, wychwalająca Boga, jego wielkość i świętość. Kadisz żałobny odmawia syn lub najbliższy krewny zmarłego w obecności minjanu.
Kaparot (hebr., l.mn. od kapara: przebaczenie, odpokutowanie, pojednanie) – rytuał odprawiany przed świętem Jom Kipur, oparty na wierzeniu, iż możliwe jest przeniesienie choroby, bólu, winy i grzechu na martwy przedmiot lub żywą istotę. Polega on na kręceniu nad głową kogutem lub kurą i wypowiadaniu słów: „To w moim zastępstwie, to w zamian za mnie, to moja pokuta. Niech ten kogut (kura) idzie na śmierć, a ja wejdę w pokoju w dobre, długie życie”. Do tych słów dodaje się też fragmenty
