Rozdział 4. Proza [71] 305
Dzień za dniem pracował Srolke razem z innymi [Żydami] w Cytadeli89. Wynosili z magazynu broń i amunicję, skrzynie granatów – arsenał po polskim wojsku. Wynosili bez przerwy. Srolkego bolało serce:
– Wmawiano nam, że nie ma broni, amunicji ani granatów, żeby bronić kraju… A buty? Magazyny są pełne wojskowych butów…
Wprawdzie Srolke nie był wielkim politykiem, ale nie narzekał na brak pracy.
– Gorzej jest – tłumaczył – kiedy człowiek zostanie bez pracy.
Tamtego właśnie dnia Srolke został bez pracy. To znaczy pracy było pod dostatkiem…, broń leżała w magazynach, tak samo granaty i buty. Ale padał deszcz i „Niemcy” nie mieli ochoty zmoczyć swoich wielkopańskich nosów. Pozwolili więc Srolkemu i innym stać na deszczu. Stać na baczność. [35] Niemiec kocha pporządekp, a niech go cholera weźmie!
– nAchtung! Richt euchn!90
– nDonnerwetter noch einmal, richt euchn!91
Deszcz spływał po karku, piersiach, za koszulę…
Srolke nie dokończył opowieści. Miał gorączkę. Przy jego łóżku stał znany na podwórku felczer – tamtego dnia Srolke pracował za niego – i męczył go teraz lewatywami, bańkami, gorzkimi ziołami.
– O nie, pracy nie brakuje, Bogu dzięki! – krzyczał Srolke w gorączce. – nKnien! Losn!92
– Mam go w ptrokachp! – wypalił nagle. Ktoś zapukał do drzwi.
– Srolke, czy możesz jutro pracować za mnie…
Ale Srolke zrobił coś przedziwnego. Wrzasnął na całe gardło:
– nHallo! Jude! Jude! Jude!… Hallo, Juden!…93
Termometr felczera pokazywał ponad czterdzieści stopni. Bejla okładała głowę męża mokrymi ręcznikami. Liza, która straciła posadę u Wolfowej i przeniosła się na życzenie Żeni do sutereny Srolkego, jako pierwsza zrozumiała, że ze Srolkem jest naprawdę źle. Pobiegła po lód. [x]94
Nagle chory wyskoczył z łóżka, podniósł prawą rękę do sufitu i wrzasnął:
– Heil! Heil! Heil !95
I zaśpiewał dzikim głosem:
– nDeutschland, Deutschland über alles, Über alles in der Weltn…96
