Część III. Antologia „Męka i bohaterstwo” [95] 815
Teraz przyszła kolej na nas. Dalej, ponieśmy śmierć uświęcając Boże Imię. Poświęćmy się dla Żydów.
Głos z murów
Zbliża się banda kozaków. Kurzawa się unosi. Są już blisko! Tuż, tuż!
Castro
Wróg dosięga murów a my wciąż tu stoimy i słuchamy starca, który zasiewa słabość w sercach.
Reb Aaron
To jest słabość? Czy nie powiedziałem wam: chodźmy oddać życie uświęcając Boże Imię? Oj, bracia! Przepaszcie biodra. Bądźcie silniejsi niż lwy, bardziej nieustraszeni niż lamparty.
[57] (odgłosy śmiechu słychać coraz wyraźniej)
Castro
Śmieją się… Zdrajcy wciąż się śmieją. Cieszcie się, wilki!
Głos z murów
Widać już ich twarze, biegną… Zbliżają się i prowadzą armaty.
Reb Aaron
Bóg – to On jest sędzią, on poweźmie zemstę! Są sługami przyjemności tego świata, tym są. Mamy iść ich śladem? Jak mielibyśmy równać nasze życie z tymi tam? Powstańcie bracia, chodźmy do świętego przybytku.
Głos z murów
Pierwsi się zatrzymali, szykują na nas broń.
Castro
Bracia! O, gdybym tylko potrafił przelać w słabe serca moją wrzącą krew! Gdybym umiał wzruszać łzami, wylewanymi dopiero przy ostatniej nadziei. Błagam was, płaczę przed wami: zlitujcie się nad dziećmi, nad przyszłym pokoleniem! Niech nie odziedziczą po was tej hańby! Jeszcze nie wszystko stracone! Można jeszcze stanąć i obronić! Wzywam was po raz ostatni: kto jest ze mną, niech uniesie rękę ku niebu!
[tłum. z j. żyd. Marek Tuszewicki]
* * *
[58] Rok 1903 [59]
Idea stworzenia żydowskiej siły zbrojnej, która miałaby przejąć rolę obrońcy honoru żydowskiego i majątku zaczęła się realizować w związku z falą pogromów Żydów w Rosji na początku XX wieku.
Przytaczamy tu tajną proklamację, jeden z pierwszych przejawów idei żydowskiej samoobrony w diasporze, napisaną przez Achad ha-Ama77 wkrótce po wielkiej rzezi
