strona 881 z 920

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 881


Słownik skrótów i terminów częściej występujących w tekście] 839

było RŻ w Warszawie, a służbę pełnili w nim funkcjonariusze SP. Powszechnie nazywane Gęsiówką.

Aryjska strona – termin początkowo używany przez administrację niemiecką dla części Warszawy znajdującej się poza gettem, później wszedł w powszechne użycie. Ludność getta zastępowała często ten termin innymi określeniami: „tamta strona”, „tam”, „druga strona”, „po polskiej stronie”, „za murem” itp.

Bejt Lechem – zob. Towarzystwo Przeciw Nędzy Wyjątkowej Bejt Lechem

Betar (Bejtar, skrót od: Brit Trumpeldor albo Brit Josef Trumpeldor; Stowarzyszenie [Młodzieży Żydowskiej] im. Trumpeldora w Polsce) – syjonistyczna organizacja młodzieżowa związana z rewizjonistami, nawiązująca do wzorców skautingu, kładąca w swym programie wychowawczym nacisk na dyscyplinę i przygotowanie wojskowe.

Bon, bona – popularna nazwa kartki żywnościowej przysługującej Żydom zameldowanym w obrębie getta.

Bund (Algemajner Jidiszer Arbeter-Bund in Lite, Pojln un Rusland, żyd. Ogólnożydowski Związek Robotniczy na Litwie, w Polsce i Rosji) – żydowska partia socjalistyczna założona w 1897 r., działająca na terenie Polski do 1948 r. Bund propagował kulturową autonomię Żydów w Polsce, odrzucając syjonizm. W getcie warszawskim prowadził działalność samopomocową i wydawał prasę konspiracyjną. Członkowie Bundu byli też zaangażowani w opór zbrojny.

CENTOS, Centos (Centralne Towarzystwo Opieki nad Sierotami i Dziećmi Opuszczonymi) – organizacja powstała w 1924 r.; w getcie warszawskim prowadziła sierocińce, internaty i półinternaty, świetlice dla dzieci uchodźców i przesiedleńców, tzw. kąciki dla dzieci przy komitetach domowych i biblioteki. Obejmowała różnymi formami opieki ok. 40%, tj. mniej więcej 40 tys. dzieci. Organizowała m.in. akcje charytatywne na rzecz dzieci.

Centrala Związku Kupców – organizacja założona w 1919 r., skupiająca średnich i wielkich kupców żydowskich z całej Polski.

Chaluc, chalucka, chaluce – członkowie ruchu He-Chaluc – zob. He-Chaluc

CISzO (Centrale Jidysze Szul-Organizacje, żyd. Centralna Żydowska Organizacja Szkolna) – istniejąca od 1921 r. w Polsce organizacja oświatowa, propagująca nauczanie w języku żydowskim i wychowywanie w świeckiej kulturze żydowskiej.

Cmentarz żydowski przy ul. Okopowej – założony w Warszawie w 1806 r. i funkcjonujący do dzisiaj. W czasie istnienia getta większość zmarłych chowano tam w zbiorowych grobach. Przez teren cmentarza organizowano też szmugiel, wykorzystując fakt, że graniczył on z cmentarzami katolickim i ewangelicko-augsburskim. Z tego powodu cmentarz żydowski wyłączono z getta przy zmianie jego granic w grudniu 1941 r.

Cukunft (żyd. Przyszłość) – młodzieżowa organizacja związana z Bundem, uformowana na ziemiach polskich ok. 1916, działająca na szerszą skalę od 1919 r.

Dror (hebr. Wolność) – socjalistyczno-syjonistyczna organizacja młodzieżowa założona w Polsce w 1938 roku z połączenia innych organizacji. Podczas II wojny światowej dbała m.in. o zaopatrzenie socjalne (garkuchnie), wydawała prasę, organizowała tajne nauczanie i imprezy kulturalne. Odegrała ważną rolę w ruchu oporu w getcie warszawskim i w innych miastach.

Fołkiści– potoczna nazwa działaczy Żydowskiej Partii Ludowej, stronnictwa demokratycznego dążącego do uzyskania przez Żydów autonomii narodowo-kulturalnej w Polsce.