186 Wprowadzenie do chasydyzmu [2]
dotyczy wybranie i nikogo innego, czy to aniołów, czy też pokoleń tego świata326. [11]327
Wybór to bowiem wola poczynająca się tu, w człowieku. Ziemia rozkwita, [jednak] nie od niej to zależy i nie w niej jest zarzewie działania, ale w deszczu, który porusza, i w obłokach, z których pada. I inna siła je porusza. I zwierzę przemieszcza się z miejsca na miejsce zgodnie z wolą, która nie w nim bierze początek, ale w trawie, którą zobaczyło, i która poruszyła jego wolę. Trawa skłoniła jego wolę, a ono nie mogło się oprzeć. A On, NIBB, jest przyczyną każdej przyczyny, nakłania wszystko, uruchamia wszystkie przyczyny – że wschodzi słońce, a przez ciepło słoneczne spadają deszcze i wszystko kwitnie we właściwym czasie. Być może ktoś z jakiegoś powodu zyska, albo nie daj Boże, zostanie ukarany lub zachoruje – czy tak po prostu, czy też idąc tam, gdzie jest ktoś chory i od niego się zarazi. Podobnie rzecz się ma z powrotem do zdrowia – wszystko dzieje się za sprawą różnych przyczyn. A i w Nim, NIBB, ma początek wolna wola, nie Boże uchowaj z powodu jakiegoś przymusu, tylko dlatego, że tak chce [Pan]. Tak było ze stworzeniem świata, [które nastąpiło] z prostej woli, i tak jest z nieustającym stwarzaniem, które On, NIBB, stale sprawia wciąż od nowa, każdego dnia dokonuje dzieła Stworzenia i prowadzi je. Ponieważ cały świat jest zdeterminowany, nie ma w nim, ani w tym, co go napełnia, własnej woli, płynącej z niego samego. Na przykład zwierzę nie ma żadnej woli, która brałaby się z niego samego. Nie możemy powiedzieć, że tak chce, bo po prostu tak chce. Bierze się ona z czegoś na zewnątrz, co nakłania jego wolę, jak trawa, którą widzi, itp. Zatem wola nie bierze się z niego. Natomiast w synu Izraela jest blask pochodzący ze światła i samej Istoty Jego, NIBB. Jest to też blask Jego Woli, a więc Wola „Agensa i Sprawiającego”328 w nim się znajduje. Tymczasem w całym świecie jest tylko blask blasku „sprawianego”329 przez Niego. Stąd też każda rzecz zależy od innej, i nie w niej samej jest źródło woli i myśli.
Płynie stąd wniosek, że objawienie, które jest we wszystkich, jest najpełniejsze w synu Izraela, gdyż poprzez niego ujawnia się blask Boskości samej. Wszyscy odkrywają blask bijący jakby od szaty, syn Izraela odkrywa zaś to, co w szatę odziane. My jednak nie możemy mówić o światach wyższych, tylko o tym świecie. Widzimy, że wszystko ma jakieś predyspozycje, także zwierzęta – lubią się nawzajem, boją się siebie, ale jest w nich iskra mądrości, ponieważ wszystkie przez Mądrość zostały uczynione. Jednakże rządzi nimi przymus, muszą w tej chwili kochać, a w innej chwili bać się, tu być mądrym, a tam chytrym. Tak więc tylko zewnętrzność i narzędzia330 dyspozycji w nich się przejawiają. Nie ma w nich wewnętrznej strony dyspozycji
