Wprowadzenie do chasydyzmu [2] 203
przytoczyliśmy powyżej w rozdziale piątym436święte słowa świętego rabina, rabiego Aarona Wielkiego437, NBBPSŚŻW: „Pan jest na dole, na niskiej ziemi […]”438. W każdym razie syn Izraela jest świętym naczyniem, [dlatego] nawet złe predyspozycje, które są w nim, są święte i [pochodzą] z wysokich sefir. Ponieważ jednak nie wykorzystuje ich jak należy, wypaczają się i stają się niskie, jak wspomniano powyżej odnośnie do wersetu „mężczyzna [który pojmie za żonę swoją siostrę, córkę swego ojca lub córkę swojej matki, i ujrzy jej nagość, a ona ujrzy jego nagość], to jest to rzecz haniebna”439.
W obu tych świętych drogach dostrzegamy również inną różnicę. W drodze kierującej się umysłem nie domagają się postów od tych, którzy nią kroczą. Jest to także zgodne z tym, co powiedziano w ich świętych księgach – że w czasie, gdy pokolenia są osłabione, trudno wypełniać wszystkie posty nakazane jako części pokuty w pismach Ariego, NBBPSŚ, jednak zaleca się poszczenie każdemu uduchowionemu, który pragnie naprawy duszy itd.440Inaczej jest w świętej drodze prostej służby całym ciałem, [której zwolennicy] dalecy są od postów w naszych pokoleniach, a oto cytat z Bejt Aharon w Likutim: ff„Postów i umartwień nie zalecamy, chyba że pod trzema warunkami: jeśli człowiek jest zdrowy, popełnił poważny występek, Boże uchowaj, a dzień jest krótki441, dajemy pozwolenie na przeprowadzenie jednorazowego postu. [Tym niemniej] powinno się wypić ciepły napój w ciągu dnia, i toff (to znaczy zezwolenie na jeden post) ffnie [oznacza, że] oczekujemy tego, ale [pozwalamy na to] tylko aby ów nie popadł w smutek, Boże uchowaj […], ani nie myślał, że mógłby być odsunięty [3A] od świętości, Boże uchowaj – wówczas [może] udręczyć się postem lub umartwieniem. Powinien jednak wiedzieć, że nie idzie prostą drogą – bo czy post i umartwienia są proste? Zaś ten, kto kroczy właściwą drogą, [winien] wszak jadać i wysypiać się dobrze”ff442.
Dlaczego? Ponieważ, jak wspomnieliśmy powyżej, na tej drodze dominują tak kabalistyczne, jak i chasydzkie objawianie się, na tamtej zaś – chasydzkie przekonanie, że wszystko, również naczynia, ciała, są święte, jak wspomniano powyżej. W chasydyzmie wyłoniło się wiele różnych dróg, każda z nich przyjmuje różne proporcje, sposoby, ilości objawiania się kabalistycznego i chasydzkiego, które na niej obowiązują. Przeważa jeden albo drugi. Ale wszystkie drogi są w istocie jedną drogą wiodącą do jednego Pana, w całkowitym zjednoczeniu – nie tylko na Wysokościach, ale także na tym świecie, nie tylko poza nami, ale także w nas, gdyż wszystkie najwyższe światła i sefiry w nas się znajdują. W ten sposób przez zjednoczenia my się wyróżniamy443. [13v – cd.] Istotą Tory i służby chasydyzmu nie jest pojęcie tylko tego, co poza
człowiekiem, ale także tego, co jest w samym człowieku, gdyż w nim także są wszelkie światy wysokie i niskie, także w nim dokonują się zjednoczenia i naprawy, i w ogóle
