Wstęp XXVII
zwykle żonatego, który nadal studiuje w jesziwie). Spójność drugiej części z pierwszą podkreśla sam autor, sugerując, że Podręcznik adepta96skierowany jest do tych, którzy zapoznali się z treścią Chowat ha-talmidim. Tekst został ukończony przed wybuchem wojny, jedynie naniesione prze autora poprawki pochodzą w okresu okupacji. Do tekstu dołączono także laudację dotyczącą jego zmarłej matki (zm. 1939)97.
Podręcznik adepta98różni się od opublikowanego przed wojną podręcznika zarówno treścią, jak i formą. Zgodnie z przyjętym założeniem Kalonimus Szapiro mówi do swych uczniów ich językiem. Nadal traktuje ich z pewnym pobłażaniem i dużą dozą sympatii, jednak prezentowany poziom – zarówno języka, jak i omawianych zagadnień – jest tu bardziej złożony. Utrzymany jest też sposób prezentacji zagadnień za pomocą alegorii i obrazów, bardzo istotnym elementem jest nadal rozbudzanie wyobraźni i praca nad sobą. Wychodząc od wielkiego dziedzictwa proroków, Kalonimus Szapiro wykłada w systematyczny sposób elementy duchowości chasydzkiej – począwszy od wzruszeń czy też poruszeń duszy, aż po kluczowe w chasydyzmie rozpalenie w służbie bożej, nieustanne dążenie do świętości poprzez poszukiwanie właściwych wzruszeń, a unikanie niewłaściwych dzięki strategiom proponowanym przez cadyka. I tak np. prezentuje Szapiro technikę przyglądania się własnym refleksjom, dzięki czemu można wyśledzić niewłaściwe myśli, przyglądając im się z zewnątrz, jednocześnie nie poddając się im, tak by je wyciszyć, a z czasem całkowicie wyeliminować – można wówczas kontemplować sprawy świętości i wypełniać się świętością, co z kolei umożliwia zwrócenie się do Pana z błaganiami. Cadyk proponuje zakończyć ów medytacyjny proces, śpiewając nigun. Myśli o świętości należy zaś umacniać i czynić z nich „myśl potężną”, co z kolei osiągnąć można poprzez wizualizację pewnych sytuacji przy wykorzystaniu wyobraźni. Szapiro wypowiada się również krytycznie o sytuacji chasydyzmu w międzywojennej Polsce, a w swym dziele proponuje powrót do dawnych instytucji, takich jak chawura (święte towarzystwo, grupa wspólnie modlących się religijnych chasydów, pobudzających się do służby i studiujących księgi), przebywanie na dworze cadyka (jak to bywało kiedyś, gdy religijnych Żydów nie ograniczała konieczność pracy zarobkowej), szalosz seudot / seuda szliszit (obyczaj spędzania trzeciego posiłku szabatowego w gronie towarzyszy-chasydów) czy kest (forma posagu opłacanego przez rodziców panny młodej) umożliwiający młodym żonatym chłopcom naukę w jesziwie.
Razem z Podręcznikiem adepta zachowała się także kolejna część edukacyjnego dzieła Szapiry, czyli Wprowadzenie do chasydyzmu99. Również i tutaj widać różnicę
