to, że wyrzucono ze stanowiska sekretarza doradcę władzy w sprawach żydowskich Tugendholda i dlatego przyjęto dymisję Glücksberga jako obrońcy Tugendholda. Aby zrobić na złość pobożnym członkom dozoru, na miejsce Glücksberga władze wyznaczyły jeszcze lepszego kandydata niż Tugendhold i Glücksberg, mianowicie Ezechiela Hogego356, którego poznaliśmy już wcześniej jako informatora i donosiciela do władz na temat spraw żydowskich. Nie bacząc na to, że Hoge był tuż przed przechrzczeniem się (zrobił to w roku 1824), aby zrobić na złość pobożnym Żydom, przyjął on urząd. W rzeczywistości został do tego również zmuszony jako benefi cjent rządu i pozostał na tym urzędzie do swojego chrztu. Wyznaczenie na to stanowisko donosiciela i w dodatku prawie przechrzty, takiego jak Hoge, było prawdziwą kpiną z warszawskich Żydów i ich instytucji religijnych. [16]{18} Tego nie mógł znieść Chaim Dawidsohn i 21 marca 1824 roku zwrócił się on do władz o zwolnienie go w końcu z urzędu w dozorze.
Prezydent miasta nie mógł pojąć zachowania Żydów, nie był w stanie dać sobie
rady z nieustannymi prośbami o zwolnienie ze strony żydowskich przedstawicieli, skoro wcześniej tak narzekano na starszych kahału, że są jakby przyklejeni do swoich stanowisk i nie można się ich w żaden sposób pozbyć. A teraz, kiedy można rzeczywiście zrobić coś dla dobra ogółu, bezustannie porzucają oni urzędy honorowe. Władze municypalne zaczęły z każdą prośbą o zwolnienie ze stanowiska zwracać się do Komisji Rządowej Oświecenia. Tak stało się również z prośbą Dawidsohna i 3 maja 1824 roku w końcu został on zwolniony ze stanowiska357.
Aby jednak skończyć z ogólnym niezadowoleniem z nominowanych członków
dozoru, niedługo potem zostały ogłoszone nowe wybory do kahału na miejsce Epsteina i Dawidsohna. Wybory odbyły się 11 lipca 1824 roku w lokalu kahału przy ul. Elektoralnej 794358. Było 36 elektorów. Najwięcej głosów uzyskali Hirschsohn, Szaja Posner i Jakub Bergsohn-Sonnenberg359.
Hirschsohn nie chciał objąć stanowiska. Miał je objąć Bergsohn, ale również on
odmówił. Władze municypalne nie zgodziły się jednak na to i Jakub Bergsohn został członkiem dozoru360. Wybory te pokazały sprzeciw społeczeństwa żydowskiego wobec narzucania mu przez władzę ludzi nominowanych, i zamiast maskilów i asymilatorów do dozoru zostali wybrani chasydzi Bergsohn i Posner.
[tłum. z j. żyd. Magdalena Siek]
ARG II 537 (Ring. II/414)
Opis: oryg., rkps (ChW*), ołówek, j. żyd,122×243 mm, k. 16, s. 16.
Rkps napisany na drukach pokwitowań GŻ w Częstochowie (przed 1930, druk, j. pol.).
356 □ jak wyżej, s. 149.
357 □ jak wyżej, s. 151.
358 Posesja przy Elektoralnej pod nr hip. 794 obejmowała numery policyjne od 7 do 11. Kancelaria dozoru mieściła się tam w latach 1822–1836 lub nawet do 1845 r.
359 □ wnuk Szmula Zbytkowera, jak wyżej, s. 173.
360 □ jak wyżej, s. 180.
