Żydów warszawskich, również pierwszym przewodniczącym Dozoru Szkół Elementarnych, gdzie, nawiasem mówiąc, często zastępował go jego bliski przyjaciel, sławny Abraham Stern.
Według przekazów, Posner miał być jednym z najbardziej popularnych i sławnych
Żydów w Polsce, do którego zwracano się z całego kraju po poradę w sprawach
publicznych, jak na przykład w sprawach kłótni w kahałach, wyłaniania rabinów itp.
Podpisywał się on zgodnie z nazwiskiem ojca Markus i prawdopodobnie dopiero
w związku z miejscem pochodzenia przyjął nazwisko Posner. W Warszawie, oprócz Zalmana, znani byli również jego dwaj bracia, którzy również podpisywali się Markus-Posner. Jeden z nich, Lejb972, wielki warszawski kupiec, został wspomniany w procesach sądowych [2]{4} słynnego tajnego agenta Birnbauma, który Posnera szantażował973. Drugi brat, Szaja, który skłaniał się ku chasydyzmowi i był właścicielem domu na Nalewkach, przez wiele lat był również członkiem dozoru warszawskiego974.
Zalman Posner, razem z synem Szmula Zbytkowera Berlem i Jakubem Epsteinem,
był jednym z pierwszych polskich Żydów, którzy na początku XIX wieku zdobyli nieruchomości i zaczęli zajmować się rolnictwem975.
Posner był również pionierem zakładania przez Żydów przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce. W swoich dobrach w Kucharach976 w Płockiem założył on wielką fabrykę tekstyliów. W latach czterdziestych ubiegłego wieku zagadnienie kolonizacji żydowskiej w Królestwie Polskim otrzymało dzięki Posnerowi nowy bodziec977, chociaż już wcześniej podejmował on próby osiedlenia Żydów na ziemi w dobrach Kuchary.
Posner, jako wielki bogacz, był też przez dziesiątki lat dzierżawcą specjalnych
żydowskich opłat, takich jak podatek koszerny itd., i być może właśnie dzięki takiej
arendzie dorobił się majątku. [3]{5} W każdym razie możliwe, że nie był przy tym lepszy od innych warszawskich działaczy społecznych, którzy dążyli do chronienia własnych interesów kosztem wielkich mas biedoty. Świadczy o tym wiele składanych na niego skarg oraz to, że był znienawidzony przez masy978.
Pośród wielu historii opowiadanych o Zalmanie Posnerze jest również taka:
Podczas powstania został on skazany na powieszenie. Podczas gdy prowadzono
go na szubienicę, a przyszło mu iść po wąskiej desce przerzuconej nad rzeką, konwój zwrócił mu uwagę, żeby szedł ostrożnie i nie wpadł do wody. Na to Posner miał odpowiedzieć, że żołnierze nie powinni troszczyć się o niego, bo co ma wisieć, nie utonie.
972 W oryg. Lejbl.
973 □ AAD w W[arszawie], Ak[ta] Władze Centralne, nr [---].
974 □ Arch. [---]. * Nieruchomość na ul. Nalewki nr hip. 2247a i b należała ok. 1832 r. do Salomona Posnera, co potwierdza też informacja autora w dalszej części artykułu, zob. Taryffa domów miasta stołecznego Warszawy i przedmieścia Pragi według nowego podziału, Warszawa 1832, s. 30.
975 □ AAD w W[arszawie], Ak[ta] Rady Admin[istracyjnej] [---].
976 Kuchary (pow. Płońsk). Fabryka sukna w Kucharach zał. w 1823 r. była jedną z pierwszych w Królestwie. W 1865 r. fabryka produkowała za 50 tys. rs. rocznie. W majątku Posnera przez kilkadziesiąt lat mieszkał Mojżesz Aron Cylkow (1813–1884), nauczyciel jego dzieci i administrator lasów, a potem nauczyciel w Szkole Rabinów w Warszawie, zob. SGKP, t. 4, s. 837.
977 □ AAD w W[arszawie], Ak[ta] AOP.
978 □ War[szawskie] Arch[iwum] Miej[skie].
