do życia. Chociaż w niej więcej79 daje się spostrzegać dążności do rolnictwa aniżeli w klasie zamożnej i przypuszczać należy, że tylko dotąd istniejące w tym względzie trudności stają się przyczyną dającego się czuć braku konkurencji w postępie kolonizacji żydowskiej.
[21]{194}80 Proponuje, by Żydom osiadłym na gruntach rządowych wydzielone
było 5–8 dziesiątych gruntu na każdą duszę męską81 (tj. morgów 10–15 miary
nowopolskiej82). b[…]b korzystać będą z b[…]b nie pojedyncze osiedle, a tylko cała kolonia.
Str. 24. 6 I 1852 [roku] KRSWiD zwraca się do prezydenta m[iasta] W[arszaw]y, by zażądał od Doz[oru] Bóżn[iczego] wiadomości, jakie skutki miała odezwa Gminy w r[oku] 1841 w języku hebrajskim i polskim zachęcająca Żydów do pracy [na] roli i w r[oku] 1844, gdy Rabin i Doz[ór] Bóż[niczy] niektórych innych gmin żydowskich w W[arsza]wie podobną odezwę, w której wzywali klasę zamożną do ofiarowania funduszów na ten cel. Odpowiedzi brak.
Akta Rady Admin[istracyjnej] K[rólestwa] P[olskiego], nr 3721a.
Prośba Starozak[onnych] o zniesienie kahałów podana do Min[inistra] W[yznań]
R[eligijnych i O[świecenia] P[ublicznego] (daty nie ma).
Z wyjściem na świat ostatniego dziełka p.t. Prośba, czyli usprawiedliwienie się
ludu starozakonnego zabłysnęła nadzieja dla uciemiężonej klasy ludu izraelskiego,
a serca uczuciem najgłębszej wdzięczności przejęte błagały najwyższego za władzę tę, która dziełko to przejrzawszy, dała nadzieję zajęcia się poprawą wyrażonych w nim nadużyciach.
Poiliśmy się słodką nadzieją, że objawiając rządowi uciski nasze tak jasno i dowodnie, otrzymamy bez zawodu ulgę w miastach i poprawę smutnego losu. Lecz ten sam krok toż pismo wcale przeciwny dotąd przyniosło nam skutek, zamiast poprawy, rozdrażniając obwinionych, wystawiło nas na najzjadliwszą zemstę i prześladowanie. Nie tylko nie przystąpiono do wezwania starszych kahalnych, aby złożyli ścisły rachunek ich dochodów i wydatków i aby przestali razem aa[…]aa.
[22]{267}/27/83 aa[…]aa że same społeczeństwo żydowskie w W[arsza]wie niechętnie patrzyłoby na zupełną zmianę tej opłaty, albowiem bez niej cała masa ubogich Żydów z innych miast Królestwa niezawodnie wcisnęłaby się do stolicy i staliby się ciężarem dla Żydów miejscowych, którzy już i bez tego obciążeni są znaczną liczbą biednych Żydów.
Co do uciążliwości dla okolicznych żydowskich rolników, to takich obecnie zupełnie
prawie nie ma. Natomiast jest bardzo uciążliwą dla trudniących się furmaństwem,
cząstkowym handlem itp.
W każdym razie należałoby się znieść z N[amiestnikiem] K[rólestwa Polskiego]
o zapytanie, czyby nie był w możności przez niektóre oszczędności w wydatkach
79 W oryg. >.
80 Na tekście notatek napisy (rkps ChW*, zielona kredka): „Kolonizacja”.
81 Dusza męska – termin używany do opisania ludności chłopskiej, oznaczał chłopa pańszczyźnianego, głowę rodziny, gospodarza. W tym wypadku mowa o mężczyznach, głowach rodziny.
82 1 morga nowopolska = 0,5598 ha.
83 Na tekście notatek napisy (rkps ChW*, czerwona kredka): „Biletowe, służba chrześc[ijan]”.
