I[zrael] Kempiński jako 17-letni (ur. w Piotrkowie) wstąpił w 1808 [roku] do legionów
i walczył pod Kozietulskim pod Somosierrą. Rodzina pochodziła z ziemi kaliskiej
(Kempnerowie też). Mieszkał w Częstochowie, mając tu bb[…]bb, zmarł, zdaje się,
w Łodzi129.
Pod Kozietulskim [walczył] też Wincenty Jakubowicz.
Eliasz Berko Chwat skorzystał 1) z dekretu Ks[ięcia] War[szawskiego] z 9 I 1812
[roku] i Namiest[nika] z 1817 [roku], z praw obywatelskich (4).
2 synów w powstaniu listop[adowym], 1 w pułku b[…]b, 2 w I pułku strzelców
b[…]b. Prosił 29 XII [18]31 [roku] prezydującego [?], by wystarał się dla niego u starszych b[…]b o dostanie [?] jakiejkolwiek posady130.
[49]{11}131 Józef Berkowicz ur. 1789 [roku] na Pradze, w 1809 [roku] wstąpił do
formującego się 13. pułku huzarów pod szefostwem Tolińskiego. Z wojny 1812 r[oku] wyniósł 16 ran, 2 krzyże i stopień podoficera. Po upadku Napoleona b[…]b do II pułku ułanów w składzie brygady Weyssenhoff a. Wystąpił po utworzeniu Król[estwa] Kongres[owego]. Został podleśnym.
Po wybuchu powstania listop[adowego] wraz z 17-letnim synem Leonem stanął
pod sztandarami rewolucji. O próbach jego tworzenia na wzór ojca swego specjalnych formacji żyd[owskich] już była mowa. Dozór Bóżniczy (reprezentacja Żydów warszawskich) w ogóle nie miał zaufania do niego, uważając go za awanturnika.
Wstąpił jako major wraz z synem do legii litewskiej i brał udział w wyprawie
Różyckiego na Litwę. Uczestniczył w potyczce 9 VIII 1831 [roku] pod Iłżą. W końcu
listopada t.r. znalazł się już na emigracji we Francji132.
Kanc Deroń, oficer b[…]b batalionu z r[oku] 1794 w pułku Berka Joselewicza.
D[awniej] mieszkał stale w Pilicy (obw[ód] olkuski) i był znany z rozsądku i przywiązania do kraju. Był kandydatem na członka korespondenta Komitetu Starozakonnych133.
[47] Stanisław (żJecheskielż) żHoge wydał w 1818 [roku] apel po hebrajsku Batej-
-sefer baarec Polanija134. W pamflecie politycznym (dialogowany) (pTu chazy, czyli rozmowa o Żydach, Warszawa 1830, p. 21–22p) przechrzta Richard mówi, że „gdyby nieprzyjaciel, z którym kraj wiedzie wojnę, miał zamiar wyciąć w pień wszystkich jego mieszkańców, natenczas dla ocalenia własnego życia Żydzi byliby obowiązani bronić kraj i walczyć z nieprzyjaciółmi”ż 135.
ARG II 545r (Ring. II/422)
Opis: oryg., rkps (ChW*), ołówek, j. pol., żyd., 82×115, 110×178, 79×243, 158×98 mm, k. 13, s. 13.
Rkps napisany na drukach pokwitowań GŻ w Częstochowie (przed 1930, druk, j. pol.) i na dok. 14b, 17, 70.
129 □ „Kwart[alnik]”, z. 1, p. 176. *Zob. dok. 100.
130 □ [„Kwartalnik”, z.] 3, p. 183.
131 Ta strona zapewne powinna być przed [48].
132 □ „Kwartalnik Poświęcony Badaniom Historii Żydów w Polsce”, R. I, z. 1, p. 125.
133 □ [KPBPŻ 1912], z. 2, p. 89.
134 □ pSą archiwalia w Ministerstwie Oświaty w Warszawiep. *Szkoły w Polsce (hebr.).
135 □ „Historisze Szriftn fun JIWO”, t. 2, s. 371. *Stanisław Hoge, Tu chazy, czyli rozmowa o Żydach, Warszawa 1830, s. 21–22 (przyp. tłum.).
