RRRR-MM-DD
Usuń formularz

Żydowska Samopomoc Społeczna w Warsz...

strona 1256 z 1311

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 1256


SS (Die Schutzstaffel der NSDAP, niem. sztafety ochronne NSDAP) – powołane w 1925 r. bojówki partii NSDAP, początkowo elitarne, stworzone przez Adolfa Hitlera jako przeciwwaga dla SA. Oddziały SS zatrudniano do przeprowadzania deportacji z gett do obozów zagłady. Tworzyły również załogi obozów koncentracyjnych i obozów zagłady,


Syjonistyczny ruch – ruch ideowo-polityczny odwołujący się do ideologii odrodzenia narodowego Żydów, zakładającej stworzenie własnego państwa w Palestynie, sformułowanej przez Teodora Herzla w końcu XIX w.


Szmugiel – przemyt towarów z i do getta. Z getta szmuglowano przeznaczony na sprzedaż przedwojenny majątek jego mieszkańców i produkty wytwarzane w działających na jego terenie nielegalnych przedsiębiorstwach, do getta szmuglowano głównie żywność i lekarstwa. Szmugiel przybierał różne formy – od zorganizowanego na wielką skalę, po przenoszenie żywności przez pojedyncze osoby, w tym często przez żebrzące po drugiej stronie muru dzieci. „Wielki szmugiel”, przynoszący ogromne zyski, organizowany razem z Niemcami, Żydowską Służbą Porządkową i szmuglerami polskimi, był powszechnie potępiany ze względu na wystawny tryb życia jego organizatorów, stanowiących elitę finansową getta. Jednocześnie jednak szmuglowana do getta żywność była podstawą jego egzystencji, ratując jego mieszkańców od śmierci głodowej.


Szop – niemieckie przedsiębiorstwo przejmujące mniejsze przedsiębiorstwa żydowskie i produkujące na potrzeby niemieckie. Szopy zaczęły powstawać w getcie warszawskim latem 1941 r. Największy z nich, szop Walthera Többensa, zatrudniał 18 tysięcy osób.


Szpital dla Umysłowo i Nerwowo Chorych Żydów „Zofiówka” – zakład psychiatryczny mieszczący się w Otwocku przy ul. Kochanowskiego 4, kierowany w latach 1938–1942 przez dr. Stefana Millera. W czasie wojny był to jedyny szpital dla chorych psychicznie Żydów w GG: przebywało w nim około 300 pacjentów. Sytuacja materialna szpitala była tragiczna, dlatego też w budynku uruchomiono dom wypoczynkowy dla bogatych Żydów. „Zofiówka” została zlikwidowana wraz z gettem otwockim 19 sierpnia 1942 r.


Szpital im. Bersohnów i Baumanów – szpital dziecięcy, założony w 1878 r. z fundacji rodzin Bersohnów i Baumanów, umiejscowiony przy ul. Siennej 60/Śliskiej 51, był przeznaczony na 250 pacjentów. Od 1930 r. kierowała nim dr Anna Braude-Hellerowa. W 1941 r. szpital otworzył filię przy ul. Leszno 80. W czasie akcji wysiedleńczej szpital przeniesiono na ul. Stawki 6/8, a 12 września 1942 r. pacjentów i większość personelu wywieziono do obozu zagłady w Treblince.


Szpital Starozakonnych na Czystem – otwarty w 1902 r. kompleks szpitalny mieszczący się przy ul. Dworskiej 17, ufundowany ze zbiórek publicznych przy znaczącym wsparciu GŻ w Warszawie. Przed wojną był jednym z najnowocześniejszych i największych szpitali w Polsce. Od 15 grudnia 1939 r. jego dyrektorem był Józef Stein.


Tarbut, Żydowskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe „Tarbut” (hebr. kultura) – organizacja kulturalno-oświatowa działająca w Polsce od 1922 r., związana z ruchem syjonistycznym i propagująca nauczanie w języku hebrajskim, nowoczesną świecką kulturę hebrajską, wychowanie w duchu narodowym. Prowadziła świeckie szkoły i kursy dla dorosłych z hebrajskim jako językiem wykładowym oraz sieć bibliotek.


Tkuma (hebr. odrodzenie) – towarzystwo kulturalno-oświatowe działające w getcie warszawskim, popularyzujące język i kulturę hebrajską przez organizowanie wieczorów literackich i wystaw plastyków. Jej aktywnym działaczem był Icchak Kacenelson.


Toporol (Towarzystwo Popierania Rolnictwa) – towarzystwo założone w 1933 r., w getcie zajmowało się przede wszystkim szkoleniem