RRRR-MM-DD
Usuń formularz

Żydowska Samopomoc Społeczna w Warsz...

strona 1257 z 1311

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 1257


rolniczym młodzieży, organizując kursy m.in. gospodarstwa wiejskiego, przysposobienia rolniczego, ogrodnictwa i warzywnictwa.


Towarzystwo Ochrony Zdrowia Ludności Żydowskiej w Polsce (TOZ) – organizacja założona w 1922 r., zajmująca się profilaktyką zdrowotną. W getcie było podstawową instytucją koordynującą społeczną służbę zdrowia.


Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, właśc. Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (RTPD) – socjalistyczna organizacja opieki nad dzieckiem, założona w 1926 r. po zjednoczeniu Robotniczego Wydziału Wychowania Dziecka i Opieki nad Nim Polskiej Partii Socjalistycznej i innych organizacji opiekuńczych. RTPD organizowało przedszkola, szkoły, kolonie, akcje dożywiania ogniska i kluby niedzielne. W 1949 r. RTPD po połączeniu z Chłopskim TPD utworzyło ogólnopolskie Towarzystwo Przyjaciół Dzieci.


Transferstelle (niem. Urząd Transferu) – urząd, który od grudnia 1940 r. kontrolował obrót towarowy pomiędzy gettem a tzw. stroną aryjską. Do maja 1941 Transferstelle wchodziło w skład Wydziału Przesiedleń (Umsiedlung), później podlegało Urzędowi Komisarza ds. Żydowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej.


Treuhandstelle zob. Zarząd Komisaryczny


Uchodźcy – Żydzi zmuszeni do opuszczenia swoje miejsca zamieszkania, ale bez wskazania konkretnego miejsca do osiedlenia.


Umschlagplatz (niem. plac przeładunkowy) – bocznica kolejowa i magazyny u zbiegu ulic Stawki i Dzikiej w Warszawie, gdzie odbywała się wymiana handlowa między gettem a tzw. stroną aryjską. W czasie akcji likwidacyjnych w 1942 i 1943 r. mieszkańcy getta warszawskiego byli tam gromadzeni przed deportacją do ośrodka zagłady w Treblince.


Zakład Zaopatrywania – urząd założony w grudniu 1940 r., zajmował się aprowizacją getta, zatwierdzając zamówienia sklepów na artykuły spoza getta. Początkowo funkcjonował jako agenda Rady Żydowskiej, we wrześniu 1941 r. się uniezależnił. Na jego czele stał Abraham Gepner.


Zarząd Komisaryczny (Powierniczy, niem. Treuhandstelle) – narzucony przez niemieckie władze okupacyjne zarząd nad nieruchomościami i przedsiębiorstwami żydowskimi oraz największymi przedsiębiorstwami polskimi. Właścicielowi obiektu odbierano prawo własności, administrowanie nim przekazywano zaś komisarzowi – Niemcowi lub Polakowi – który odprowadzał część dochodu do skarbu państwa.


Ziomkostwa – powstające w getcie warszawskim organizacje samopomocowe przesiedleńców i uchodźców pochodzących z jednej miejscowości.


Żydowska Organizacja Bojowa – organizacja utworzona 28 lipca 1942 r. w warszawskim getcie przez He-Chaluc i organizacje afiliowane (Ha-Szomer ha-Cair, Dror i Akibę). Rozszerzona ŻOB została powołana 15 października 1942 r. przez organizacje: Ha-Szomer ha-Cair, Dror, Akibę, Gordonię, Bund, Poalej Syjon-Lewicę, Poalej Syjon-Prawicę i PPR. ŻOB liczyła około 500 członków; była głównym podmiotem organizującym powstanie w getcie warszawskim w kwietniu 1943 r.


Żydowska Organizacja Kulturalna (żyd. Jidysze Kulturele Organizacje, JIKOR) – tajna organizacja kulturalno-oświatowa, założona w grudniu 1940 r. w getcie warszawskim przez Menachema Lindera. Jej celem była popularyzacja języka i kultury jidysz przez organizowanie odczytów, wieczorów literackich, przedstawień teatralnych, wystaw. Jesienią 1941 r. po zarządzeniu zezwalającym na otwarcie szkół JIKOR brała udział w zakładaniu szkół podstawowych w j. żydowskim.


Żydowska Samopomoc Społeczna (ŻSS) – oficjalna organizacja pomocy społecznej dla Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, utwo