pod adresem konsulatu, nie znając adresu AJDC. Chodzi o sprawy Płońska. Szczegóły poda Panu p. Heinrich. Dostanie Pan też odpis listu celem wręczenia go p. Bornsteinowi. Pan Bornstein to mentalność typowo żydowska. Łączy rzeczy istotne z nieistotnymi. Mówiąc o praktycznych rzeczach, rozwija teorie naukowe.
– Ale Pan Doktor przyzna, że jego wywody naukowe o zazębieniu życia gospodarczego w Polsce są przekonywające, a wnioski o pomocy konstruktywnej są trafne.
– Owszem. Jeżeli będę podczas ferii miał 3–4 dni wolnych, to przedyskutuję z nim te rzeczy i pomyślę nad nimi.
– Mogę zapewnić Pana Doktora – powiedziałem – iż Panowie, którzy mają przyjechać z Warszawy, są powołani do oświetlenia życia żydowskiego z różnych stron. Obok prezesa Rady Starszych, który od wielu lat pracuje czynnie w żydowskim życiu społecznym, przyjdzie dyrektor jednej z najpoważniejszych instytucji szerzenia rzemiosła i pracy zawodowej wśród Żydów, długoletni dyrektor Centrali Związków Kupców, obeznany ze sprawami handlu i przemysłu, oraz lekarz, który obecnie stoi na czele wydziału szpitalnictwa, przekazanego przez władze Radzie Starszych120. Celem otrzymania wszechstronnego oświetlenia ośmielam się zaproponować, by na tę konferencję zaprosić po jednym panu z Krakowa, Lublina i Radomia, najchętniej prezesów
Rady Starszych.
– Zgoda – odpowiedział p. dr Arlt. – Na czyj koszt przyjadą ci panowie?
– Koszty poniesiemy sami. Zaproszenie dla Panów do Warszawy mógłbym zabrać ze sobą. Pana prezesa [Marka] Biebersteina mogę zawiadomić osobiście, a prezesów w Lublinie i Radomiu zechce pan doktór zawiadomić w drodze służbowej.
Pan dr Arlt wydał z miejsca rozporządzenie p. Heinrichowi, by wysłał [3] odpowiednie telefonogramy do Lublina i Radomia.
4. Nowy referent dla spraw żydowskich ogólnych
W tej chwili jedna z urzędniczek zaraportowała, że zgłosił się do służby p. dr Gordon121. Pan dr Arlt prosił, by go poprosić i przedstawiając mi go, oświadczył, że jest to nowy referent dla spraw żydowskich ogólnych, poza sprawami opieki społecznej, które nadal będzie referował p. Heinrich. Przez pewien czas p. dr Gordon przysłuchiwał się naszej rozmowie, aż prosił o zwolnienie go, celem wyszukania sobie mieszkania.
5. Zezwolenie na przywóz mac i produktów świątecznych
Z kolei rzeczy przedłożyłem trzy podania, wystosowane przez AJDC w sprawach przesyłki mac z Węgier i Rumunii oraz paczek żywnościowych i odzieżowych z Genewy122. Podkreśliłem, że zależy nam na szybkości załatwienia sprawy ze względu na zbliżające się święta oraz na tym, by uzyskać zwolnienie od kosztów przywozu i cła. Położenie finansowe żydowskiej opieki społecznej jest zbyt dobrze znane p. drowi Arltowi, ażebym miał jeszcze specjalnie motywować tę naszą prośbę.
120 Chodzi o Adama Czerniakowa i Izraela Milejkowskiego.
121 Brak informacji o tej osobie.
122 W tym czasie starania o przesłanie do Polski pomocy humanitarnej podjęła organizacja Oeuvre de Secours aux Enfants (OSE) – oddział w Genewie, zajmująca się opieką nad dziećmi. Zob. AŻIH, AJDC, 210/106, k. 27; ibidem, 210/118, k. 3–4; ibidem, 210/155, k. 2.
