10.12.1939, Düsseldorf, Jakubowa Szedliskierowa, List do miejscowej grupy Narodowosocjalistycznej Opieki Społecznej (NSV) w Warszawie z prośbą o sprowadzenie Leona i Fanny Szedliskier z Warszawy
Odpis
Pani Jakubowa Szedliskierowa
Düsseldorf, 10 grudnia 1939
Mintrogstrasse 1 c/o Wallach
Do
miejscowej grupy NSV
Warszawa
W październiku 1938 r. jako Żydzi obywatele polscy zostaliśmy wydaleni do Polski29 i siedzieliśmy z trojgiem naszych dzieci do lipca 1939 r. w Polsce. Dopiero w lipcu 1939 r. mogliśmy za zezwoleniem władz niemieckich i polskich powrócić do Niemiec dla załatwienia spraw w interesach i [spraw] mieszkaniowych, przy czym musieliśmy pozostawić dzieci w Polsce, ponieważ żydowski komitet30 nam w tym przeszkadzał. Na skutek wybuchu wojny dzieci zostały wywiezione w głąb kraju. Dopiero przed kilkoma dniami otrzymaliśmy list ze stemplem Warszawa 5 XII 1939 jako pierwszy znak życia od dwójki naszych dzieci, Leo – lat 13 i Fanny – lat 11, po trwającej od 28 sierpnia 1939 r. szarpiącej nerwy niepewności co do losu tych dzieci. Znajdują się one w domu dziecka w Otwocku koło Warszawy, przy ul. Szpitalnej 9 (TOZ). Jak piszą dzieci, niemal umierają z tęsknoty za domem i swoimi rodzicami.
Ponieważ my zamierzamy teraz stąd wyemigrować31, prosimy z całego serca o ponowne połączenie dzieci z rodzicami, czyli o umożliwienie nam sprowadzenia dzieci do Düsseldorfu, przede wszystkim dlatego, że one nie są w stanie sobie same poradzić, w dodatku dzieci są bardzo osłabione.
Mam nadzieję jako matka, że moja prośba zostanie wysłuchana, i już teraz zwracam się z góry do Państwa z gorącym podziękowaniem za wszystkie wysiłki podjęte w tej sprawie.
(–) Pani Jakubowa Szedliskierowa
ak
[tłum. z j. niem. Maja Gąssowska]
29 28 października 1938 r. władze niemieckie wypędziły z Rzeszy 17 000 Żydów obywateli polskich. Ponieważ w polskim sejmie trwała procedura pozbawiania obywatelstwa osób przebywających poza Polską dłużej niż 5 lat, część wygnańców internowano na granicy w obozie przejściowym w Zbąszyniu.
30 Ogólny Komitet Pomocy Uchodźcom Żydowskim z Niemiec – powstały 4 listopada 1938 r. w Warszawie komitet jednoczący inicjatywy pomocowe dla wygnańców z Rzeszy. Centralą w Warszawie kierował Mojżesz Schorr, a ekspozyturą w Zbąszyniu Emanuel Ringelblum. W działalność Komitetu zaangażowały się liczne żydowskie organizacje w Polsce, takie jak CENTOS, ORT, AJDC, udzielając pomocy doraźnej (zapomogi pieniężne, pomoc odzieżowa, łączenie rodzin), organizując kursy zawodowe, pomagając w załatwianiu formalności emigracyjnych. PSJ, t. 1, s. 811.
31 Emigracja Żydów z Niemiec została zablokowana dopiero w październiku 1941 r.
