Działalność Centralnego Referatu Sanitarnego polega przede wszystkim na akcji uświadamiania społeczeństwa o konieczności zachowania czystości i niebezpieczeństwie epidemii. Czyni to za pomocą:
a) słowa żywego,
b) [słowa] drukowanego.
a) Słowo żywe wyraża się w odczytach, pogadankach, kursach sanitarnych,
b) [Słowo] drukowane – w ulotkach, plakatach itp.
Odczytów w okresie od lutego do 15 sierpnia 1941 r. było 264, frekwencja wahała się w granicach od 15 do 500 osób (na podwórzach), kursów sanitarnych było 19, na które uczęszczało ponad 900 osób, przeważnie opiekunowie sanitarni domowi, kierowniczki kącików i kuchen dziecięcych. Kontakt Dzielnic z Centralnym Referatem Sanitarnym utrzymany jest przez odprawy (raz w tygodniu), bądź z dzielnicowymi referentami sanitarnymi bądź z sanitariuszkami, których ogółem jest 9 (po 2 sanitariuszki są w I, II i IV Dzielnicy). Na tych odprawach składane są sprawozdania poszczególnych dzielnic.
Od października 1941 sanitariuszki przeszły na etat TOZ-u. Referenci dzielnicowi są na etacie po zł 250 mies[ięcznie].
W celach zapoznania opiekunów sanitarnych z instytucjami leczniczymi, sanitarnymi, [29] użyteczności publicznej, do których kieruje się podopiecznych, Centralny Referat Sanitarny urządzał dla poszczególnych dzielnic wycieczki do wym[ienionych] instytucji i urządzeń sanitarnych oraz do tych obiektów, które mogą służyć jako wzór pod względem czystości. Pierwszy cykl wycieczek zorganizowano w maju.
Zapoczątkowano również akcję zbierania butelek na lekarstwa dla najuboższych. Poniższa tabela ilustruje prowadzoną w 1941 r. akcję propagandową i uświadamiającą:
tabela
Po miesiącu walki z epidemią duru plamistego – akcja propagandowa ogranicza się do udzielania przez sanitariuszki – podczas lustracji mieszkań – wskazówek i wyjaśnień w dziedzinie sanit[arno]-higienicznej.
Na pokrycie wydatków związanych z prowadzeniem referatu w kwocie zł 5–6000 zł, TOZ żadnych przymusowych opłat od poszczególnych domów nie pobierał, natomiast cały szereg domów – w zrozumieniu doniosłości tej akcji sanitarnej – dobrowolnie zadeklarował opłatę miesięczną, wahającą się między 5–50 zł, przeciętnie 10 zł. Wpływy miesięczne z tego tytułu wahają się w granicach 1200 – 1500 zł miesięcznie. Zadeklarowanych na dzień dzisiejszy domów jest ponad 400, akcja werbowania