„Awangard”, nr 2 [4] 177
doprowadziła stopniowo do dezorganizacji władzy faszystowskiej, do poderwania hitlerowskiego autorytetu na terytoriach okupowanych. Najbardziej dotkliwie faszyzm odczuwa akcję serbskich powstańców396. [5] Najbardziej dobitnie mówi o tym zestawienie włoskich strat w miesiącu maju. Z tego [urzędowego?] raportu wynika, że na Bałkanach Włosi mieli czterokrotnie więcej zabitych niż na froncie libijskim.
Nie tylko w krajach bałkańskich wykonuje się robotę minerską. Wiadomości o aktach sabotażu nadchodzą ze wszystkich okupowanych przez faszyzm krajów. Czescy bojownicy o wolność godnie odpłacili hitlerowskiemu katowi Heydrichowi za jego postępki w Czechach, Norwegii i innych krajach europejskich. Już nie wprowadzi on żadnych rozporządzeń na terenach okupowanych. Kula czeskiego zamachowca zabrała hitlerowskiemu aparatowi terroru najważniejszego wykonawcę.
Z najważniejszego terenu [podlegającego] niemieckiej okupacji, z zaplecza frontu wschodniego, z Polsk i, również nadchodzą wiadomości, które umacniają wiarę i ufność w rychły koniec hitleryzmu. Wiadomości, które nadchodzą ze wschodnich terenów Generalnego Gubernatorstwa, mówią o stopniowym znikaniu strachu przed hitlerowskimi łapami. Szczegółowo piszemy o tym w innym miejscu.
Tymczasem na Zachodzie w ostatnim czasie najbardziej aktualny stał się drugi front. Ostatnie silne bombardowania wielu miast przemysłowych w Niemczech, lądowanie amerykańskiej piechoty i oddziałów pancernych w Irlandii, wezwanie społeczeństwa francuskiego do opuszczenia wybrzeża, wzrastający w Niemczech strach przed drugim frontem. Również napięta sytuacja w Turcji i ścieranie się interesów [państw] osi i narodów sprzymierzonych, lądowanie amerykańskich i sowieckich bombowców w Turcji, wezwanie do Moskwy ambasadora w Ankarze, apel tureckiego ambasadora w Londynie do społeczeństwa tureckiego, by orientować się na aliantów – nie dają spokoju rządowi hitlerowskiemu. Z tego powodu musi trzymać na granicy turecko-bułgarskiej armię, która zapewne przydałaby się na froncie wschodnim.
Kiedy jeszcze weźmie się pod uwagę umowę sowiecko-angielską i wizytę Churchilla w Waszyngtonie, które stoją pod znakiem otwarcia drugiego frontu, nie może dziwić niepokój hitlerowskich przywódców, którzy próbują ukryć przed niezadowolonymi masami niemieckimi nadejście swojej nieuchronnej klęski.
UKŁAD ZWIĄZEK RADZIECKI–WIELKA BRYTANIA
26 maja zawarto w Londynie pakt między Sowietami a Wielką Brytanią, który nosi nazwę: Układ o wzajemnej pomocy i współpracy i przyjaźni między Związkiem Sowieckim i Wielką Brytanią397.
Pakt ów obejmuje następujące punkty:
1) obie strony zobowiązują się do pomocy wzajemnej w walce przeciwko Niemcom i ich sojusznikom w Europie.
