12 „Jugnt-Ruf”, nr 2 [1]
cji (1516), gdzie zarazem zrodziło się samo określenie „getto”, i po utworzeniu gett w wielu większych miastach we Włoszech, papież Paweł IV15ustanowił getto w Rzymie. Leżało ono na lewym brzegu Tybru i zajmowało kilka wąskich uliczek z jednym wejściem i jedynym wyjściem. Wedle opisów ówczesnych podróżników i badaczy po prostu ciężko sobie wyobrazić bardziej niezdrowe i nieczyste miejsce niż te wąskie uliczki z wielopiętrowymi budynkami. Na dodatek budynki te należały do właścicieli chrześcijańskich, którzy wprost szantażowali swych żydowskich lokatorów. W końcu kuria (w tym wypadku Watykan) musiała uregulować tę problematyczną kwestię. Mury getta w Rzymie istniały do połowy XIX wieku, gdy zostały zniesione przez papieża Piusa IX16. Potem, po krótkim okresie reakcji, w roku 1870 całkowicie zlikwidowano rzymskie getto. W tym samym czasie zniknęły getta także w innych miastach włoskich. Wszystkie one nosiły piętno wyjątkowego poniżenia swych żydowskich mieszkańców, cechę, która pozwala odróżnić całkiem wyraźnie getta włoskie od tworzonych na ich przykładzie gett niemieckich, austriackich i innych w środkowej i wschodniej Europie.
Ale o tych ostatnich, jak również całej historii i rozwoju gett w środkowej i wschodniej Europie, szerzej napiszemy następnym razem.
[1]17nr 2, październik 1941 [r.].
Historyczne zadania żydowskiej klasy robotniczej w Palestynie
W obecnym, historycznym okresie, gdy masy żydowskie przeżywają jeden z najtragiczniejszych momentów w swych dziejach, gdy uwaga całego świata skupiona jest na wydarzeniach frontu wschodniego, od którego zależy dalszy los całej ludzkości – kwestia palestyńska musi zostać postawiona na porządku dnia. W obliczu obecnych historycznych wydarzeń wyrasta [bowiem] Palestyna na czynnik decydujący o przyszłym uporządkowaniu Bliskiego Wschodu.
Jeszcze przed wybuchem wojny Palestyna grała wielką rolę w życiu mas żydowskich całego świata. Nastąpiło tam społeczno-ekonomiczne przewarstwienie mas żydowskich, jak [również] została wzmocniona ich baza wojenna i dzięki temu zyskała możność wystąpienia jako klasa robotnicza do walki przeciw żydowskiemu kapitalizmowi i angielskiemu imperializmowi. Osiągnięcia robotników żydowskich w Palestynie były jednym z najsilniejszych punktów oparcia dla mas żydowskich, które zmuszone zostały do chwytania za kij wędrowny. Żydowska marksistowska klasa robotnicza prawidłowo to oceniła i wspomagała palestyńskich robotników w ich walce o utworzenie tam żydowskiego ośrodka robotniczego.
„Erec Israel zbudowany zostanie w wyniku walki klasowej” – uczył nas teoretyk rewolucyjnej żydowskiej klasy robotniczej – Ber Borochow. Przez cały czas istnienia osadnictwa trwała walka żydowskiej burżuazji przeciw wszystkim pozycjom
