28 „Jugnt-Ruf”, nr 4 [1]
Rosyjska „ochrana” 62 natychmiast zwróciła uwagę na „marksistę znad Wołgi” – jak go nazywała Krupsk a 63. Szybko wpadł on w ręce policji. W roku 1895 został zesłany na Sybir.
Zarówno z więzienia, jak i ze zsyłki pomagał na różne sposoby młodemu rosyjskiemu ruchowi robotniczemu wypracować podstawowe zasady programu rewolucyjnego i taktyki. W roku 1900 udało się Leninowi wydostać za granicę. Osiedla się w Szwajcarii i poświęca wszystkie swe siły kierowaniu rosyjskim ruchem socjalistycznym. Wydaje tam słynne pismo „Iskra” i pisze swą słynną, historyczną pracę Co robić?64, gdzie daje wyraz pragnieniu stworzenia silnej, zdyscyplinowanej i zdolnej do walki partii. W takiej partii widział Lenin awangardę mas robotniczych, najważniejsze narzędzie w walce o socjalizm.
W roku 1903 odbywa się w Londynie historyczny zjazd rosyjskiej partii socjaldemokratycznej. Tam występuje Lenin przeciw linii kierownictwa partii, która w walce przeciw panowaniu caratu wiedzie do koalicji z burżuazją demokratyczną. Lenin wskazuje, że przez takie powiązanie proletariat straci swą samodzielność i przestanie być przywódcą ruchu rewolucyjnego oraz że ostatecznie zostanie zdradzony przez burżuazję, która [w walce] przeciw najżywotniejszym interesom proletariatu połączy się ze wszystkimi elementami reakcyjnymi.
Prawowierna cześć partii negowała rolę chłopstwa, a Lenin wsparty przez większą liczbę delegatów głosił więź między klasą robotniczą a chłopstwem, które winno być wciągnięte do walki o wyzwolenie.
Na tym samym zjeździe przedkłada Lenin nowy program partii, która zmienia swój obraz i buduje partię na podstawach centralistycznych. Jedynie z pomocą silnie związanej partii – uważa Lenin – klasa robotnicza będzie mogła wypełnić swoje obowiązki w walce. Te silne różnice poglądów i sprzeczności doprowadziły do rozłamu w partii. Zwolennicy Lenina stali się większością. Po rosyjsku zwano ich „bolszewikami”, a ich przeciwników „mieńszewikami”.
Odtąd stoi Lenin na czele partii bolszewickiej, buduje ją niestrudzenie. [Czyni to] w stałej, ciężkiej walce z „ochraną” oraz w sporze z przeciwnikami ideowymi w samym obozie robotniczym.
[4] aa[…]aa pierwsza rewolucja rosyjska zanosi Lenina do Moskwy. aa[…]aa wspomóc powstanie petersburskie i aa[…]aa utworzyć rady robotnicze.
aa[…]aa rewolucja została krwawo stłumiona. Lenin uważał ją aa[…]aa ważne dla historii. Była pierwsza otwarta walka aa[…]aa rosyjskich robotników z caratem
aa[…]aa grunt pod nogami Lenina dalej się pali, przeto musi on uciekać z Rosji. Kieruje on dalej z różnych miejsc za granicą rosyjskim ruchem robotniczym.
W roku 1912 w Krakowie utworzone zostaje przez Lenina centrum partii bolszewickiej. Gdy wybucha wojna światowa, Lenin zostaje zadenuncjowany jako rosyjski „szpieg”. W ostatniej chwili udaje mu się uciec przed agentami kliki wojskowej do Szwajcarii.
