[Parasza Naso], [8.06.1940] [32] 77
„po to, by nie zaparli się cToryc ze strachu i cna widokc ognia, zob. tamże(5). I powinniśmy też zrozumieć, dlaczego skoro ctak byłoc, cPan nie wyrwał góry z korzeniami ic nie trzymał jej nad nimi, zanim odpowiedzieli: „uczynimy i usłuchamy”, wszak to raczej
wtedy można byłoby sądzić, że nie zechcą czaakceptować Toryc, aniżeli podejrzewać, że zaprą się cjej ze strachuc po tym, jak już powiedzieli: „uczynimy i usłuchamy”. Proste wyjaśnienie, przystające do naszej sytuacji, jest takie, że dopiero w chwili otrzymania Tory ustąpiła ich przewrotność(6) i cdopiero w owej chwili,c gdy ich ciała i życie zdawały im się niczym, mogli przyjąć Torę, mimo że góra zawisła nad ich głowami, grożąc im, że: „jeśli nie, itd., cprzyjmiecie jej, to miejsce to stanie się waszym grobemc”(
7). Inaczej rzecz się miała, zanim dostąpili otrzymania Tory i zanim ustała(8) ich
przewrotność, kiedy jeszcze byli czwyczajnymic ludźmi; bez względu na to, jak bardzo byli wtedy prawi, i cna to, żec na podobieństwo aniołów wypowiedzieli csłowa:c „uczynimy i usłuchamy”, nie byli jeszcze w stanie przyjąć Tory, gdy wisiała nad nimi groźba śmierci, i dlatego wcześniej cPanc nie trzymał nad nimi góry, albowiem wówczas nie byli w stanie przyjąć ani usłuchać pod groźbą śmierci, toteż dopiero później, gdy ustąpiła
ich przewrotność, gdy jako istoty ludzkie całkowicie zaparli się siebie, gdy ich
ciało zupełnie nie miało dla nich znaczenia, byli w stanie zaakceptować cToręc także pod przymusem, czgodnie ze słowami:c „i trzymał cnad nimi góręc”(9). Otóż mówiliśmy już o tym, że w Tana de-we Elijahu jest napisane, iż Tora jest dla cdobrac Izraela(10), albowiem Żyd spełnia swój obowiązek nie przez samo przestrzeganie przykazań, leczprzez to, że staje się Izraelem, cjak jest napisane:c „A wy będziecie mi królestwem
kapłańskim i narodem świętym”(11). To jest rzecz najistotniejsza: „A wy będziecie itd.”, dlatego Żyd powinien wszystkie swoje przymioty, całą swą naturę i wszelkie skłonności zaprząc do świętej służby. Przypowieść o tym jest przytoczona w cdzielec Zot zikaron mego dziadka253, sprawiedliwego i świętego rabina z Lublina, NBBPSŚŻPŚ, w imieniu Wielkiego i Świętego Magida254, NBBPSŚŻPŚ: Kiedy ktoś chce przed modlitwą wzbudzić w sobie miłość do Pana, niechaj wspomni na swą miłość do dzieci lub choćby nawet do swego dobytku, a gdy rozbudzi się w tej miłości, przypomni sobie o Panu,
(5) Tosafot, TB Szabat 88a, począwszy od słów „trzymał ją nad nimi jak odwróconą dzieżę”: „mimo że już powiedzieli »uczynimy i usłuchamy« – aby się nie zaparli, gdy ujrzą wielki ogień, od którego
ujdzie z nich dusza”.
(6) TB Jewamot 103b; TB Awoda zara 22b; TB Szabat 146a.
(7) TB Awoda zara 2b: „Uczy, że Święty Błogosławiony trzymał górę jak odwróconą dzieżę nad
ludem Izraela i rzekł do nich: Jeśli przyjmiecie Torę – bardzo dobrze, a jeśli nie – tam będzie wasz
grób”; TB Szabat 88a.
(8) W poprzednich edycjach: sze-az paska c„która wówczas ustała”c.
(9) W poprzednich edycjach słowo kafa z cytatu zmieniono na kfi ja c„przymus”c.
(10) Nie znalazłem tego cytatu w midraszu Tana de-we Elijahu, ale ta myśl pojawia się w Kohelet
raba, parasza 1, 1; zob. też Ocar midraszim, wyd. cJ.c Eisenstein, s. 106: „Tora została stworzona
jedynie dla cdobrac Izraela, po to, by ją studiowali oraz przestrzegali jej przykazań i szczegółowych
nakazów, aby otrzymać swoją nagrodę i odziedziczyć w niej życie na tym świecie i w świecie
przyszłym”.
(11) Wj 19,6.
253 Tj. Jaakowa Icchaka ha-Lewiego Horowica z Lublina.
254 Tj. Dowa Bera z Międzyrzecza.
