[Sukot], [7.10.1941] [64] 195
wszystkoc dane zostało cjużc Mojżeszowi, to jednak uczeń może odkrywać na nowo
csens Pismac, cchodzi jedynie o toc, że gdyby nie zostało to dane Mojżeszowi, on nie
mógłby ctegoc na nowo odkrywać. To samo dotyczy sposobów służenia cPanuc, Raszbi
zapoczątkował swoją drogę świętości, a Ha-Ari, NBBPSŚ, i Beszt, NBBPSŚ – swoje
drogi świętości, ale wszystko to dzięki mocy praojców, którzy każdemu, kto oddaje
cześć cPanuc, umożliwili to, że może on być najpierwszy na drodze swojej służby
cBoguc(18). I być może wskazówka co do tego kryje się też w słowach rabana Szymona(19)
o dziesięciu żydowskich męczennikach575: „Pierwej mnie zabij, abym nie patrzył na
śmierć moich towarzyszy”(20). Oprócz prostego znaczenia custęp tenc wskazuje, że zapoczątkowana
została nowa droga służenia cPanuc, którą on otworzył, polegająca na tym,
że miłość do Izraela576 była w nim tak wielka, iż chciał umrzeć pierwszy, by nie oglądać
śmierci swoich towarzyszy, mimo że cjego śmierćc nie przyniosła jego towarzyszom
pożytku, a przecież w naturze każdego człowieka leży pragnienie, żeby przedłużyć
swoje życie choćby o parę godzin; i tak też stanowi Prawo – że aby przedłużyć cczyjeśc
życie cchoćbyc o godzinę, należy zbezcześcić szabat(21); możliwe również, iż gdyby craban
Szymonc pożył jeszcze parę godzin, zdarzyłby się cud i nie zabiliby go, a jednak
prosił: „Pierwej mnie zabij, abym nie patrzył itd.” I cw swej gotowości doc oddania życia
z miłości do Izraela raban Szymon był pierwszy, jednakże cjego drogą poszlic nie tylko
ci, którzy wyrazili takie życzenie, lecz także pomiędzy tymi, których zamordowano
i którzy pomarli w ciągu tych costatnichc lat oraz we wcześniejszych masakrach – niechaj
Pan się zmiłuje i powie: „Dość” – pomiędzy nimi cteżc byli sprawiedliwi pałający
ogromną miłością do Izraela i w głębi serca gotowi oddać bez reszty swoje życie, by
nie patrzeć na mękę ludu Izraela, a zrządzeniem nieba zginęli jako pierwsi; zaś owa
miłość do Izraela bierze się z miłości do Pana, wielkiej miłości pełnej samopoświęcenia.
Właśnie dlatego nasz praojciec Izaak, który położył szyję na cołtarzu ofi arnymc dla
Pana, w przyszłości będzie dobrym orędownikiem ludu Izraela, cgotów będziec wziąć na
siebie przebłaganie za ich grzechy i sprowadzić na nich zbawienie(22). Dlatego gdy Izaak
(18) W poprzednich edycjach podkreślono słowo tchila c„najpierwszy”c dwukrotnie: na początku
i na końcu zdania, podczas gdy w rękopisie wyróżniono je tylko na końcu zdania.
(19) W poprzednich edycjach: Raszbag craban Szymon ben Gamalielc.
(20) Ocar midraszim, Asara harugej malchut, s. 441: „Wszedł cesarz, a za nim wszyscy dostojnicy
Rzymu. Rzekł im: Kto zostanie zabity jako pierwszy? Szymon ben Gamaliel odparł: Ja jestem
księciem, synem księcia z rodu Dawida, króla Izraela, pokój z nim, mnie pierwej zabijcie. Odezwał
się rabbi Iszmael, arcykapłan, tymi słowy: Ja jestem arcykapłanem, synem arcykapłana, z rodu
arcykapłana Aarona, mnie pierwej zabijcie, abym nie patrzył na śmierć mego towarzysza. Cesarz
powiedział: Ten mówi, żeby go zabić najpierw i ten mówi, żeby go zabić najpierw, skoro tak,
rzućcie losy między sobą. Los padł na Raszbaga, cesarz nakazał więc, by jemu pierwszemu ściąć
głowę. I ścięli go”. Zob. też pijut Ele ezkera cTe będę wspominaćc w: Seder awoda, modlitwa Musaf
na Jom Kipur.
(21) TB Joma 85a–b.
(22) TB Szabat 89b: „W przyszłości, która nadejdzie, Święty niechaj będzie błogosławiony powie
do Abrahama: Twoi synowi zgrzeszyli wobec Mnie. Odpowie Mu [Abraham]: Panie świata, niech
zostaną unicestwieni dla świętości Twojego imienia. [Bóg] rzeknie: Powiem o tym Jakubowi, który
575 Hebr. asara harugej malchut.
576 Tj. do współbraci Żydów, hebr. ahawat Israel.
