[Rosz Chodesz Nisan], [19.03.1942] [82] 283
waszychd”(9)848, zob. znaczenie ctego ustępuc u Rasziego(10). A w świetle tego, o czym
wspomniano powyżej, być może cjest też inne wyjaśnienie, a mianowicie:c anioł był
przekonany, że pozbycie się cielesności i wzniesienie ku bardziej duchowemu światu
jest wielkim dobrodziejstwem, dlatego cjest napisane:c „nie udźwignie występków
waszych”, albowiem caniołc sądzi, że większym dobrodziejstwem dla csynów Izraelac
byłoby wznieść się cdo niebac i wyzbyć swej cielesności849, wszelako jeśli idzie o Niego,
niechaj będzie błogosławiony, ctoc „królestwo Jego panuje nad wszystkim”(11)850, cco
oznacza, żec w tym, co cielesne(12), również przebywa Jego świętość, a cała Tora rozciąga
się ctakżec na sprawy fi zyczne, czego nie byli w stanie pojąć aniołowie, którzy
dziwili się, cże Ty, Panie świata,c chcesz ją851 dać śmiertelnikom(13)852. Być może jest to
wskazane w paraszy Chukat 20,15: „lecz Egipcjanie gnębili nas i naszych ojców”853, co
Raszi objaśnia: „Stąd cwiemyc, że nasi praojcowie cierpią w grobie, gdy na lud Izraela
spadają nieszczęścia”(14). Dlaczego cRaszic podkreśla, że ccierpią onic w grobie, skoro
esencja duszy cczłowiekac sprawiedliwego przebywa w Niebiosach, w grobie zaś pogrzebane
są jedynie ich święte ciała wraz z arduchem kościar, ctj. tymi częściami osobowości,c
które znajdują się tuż poniżej poziomu duszy żyjącej854, o czym jest mowa w pismach
błp. Ha-Ariego(15). W świetle tego, o czym wspomniano powyżej, cmożna to wyjaśnić
(9) Wj 23,21.
(10) Raszi, tamże: „»Bo nie udźwignie występków waszych« – Nie nawykł on do tego, należy
bowiem do tej grupy cistot,c które nie grzeszą, a ponadto jest posłańcem i wypełnia jedynie swoje
posłannictwo”.
(11) Ps 103,19.
(12) W poprzednich edycjach dodano w tym miejscu wyjaśnienie: [bi-dwarim gufanijim] c„[w sprawach
cielesnych]”c.
(13) TB Szabat 88b: „A rabbi Jehoszua ben Lewi rzekł: Kiedy Mojżesz wstąpił na wysokości, aniołowie
służebni powiedzieli przed Świętym Błogosławionym: Panie świata, co zrodzony z niewiasty
robi wśród nas? Rzekł im: Przybył, aby otrzymać Torę. Powiedzieli Mu: Ten bezcenny ukryty
skarb, schowany u Ciebie od dziewięciuset siedemdziesięciu czterech pokoleń przed stworzeniem
świata, chcesz dać zwykłemu śmiertelnikowi?”
(14) Raszi, Lb 20,15.
(15) Chaim Wital, Szaar ha-hakdamot, 26a: „Albowiem składa się on z ciała i duszy żyjącej,
i z chwilą śmierci jego ciało wraca do prochu, do ziemi, którą było ono przedtem, natomiast jego
dusza żyjąca i duch wznoszą się i wracają do Boga, który je dał. Z konieczności wszakże w owym
ciele pozostaje duch życia przylgnięty do kości leżących w grobie”.
848 Cały werset Wj 23,21: „Miej się przed nim na baczności, słuchaj głosu jego i nie przeciwstawiaj
mu się, bo nie przebaczy występków waszych, gdyż imię Moje jest w nim”.
849 Tj. odejść z tego świata.
850 Cały werset Ps 103,19: „Pan na niebiosach utwierdził swój tron, a królestwo Jego panuje nad
wszystkim”.
851 Tj. Torę.
852 Hebr. basar wa-dam.
853 Cały werset Lb 20,15: „Że ojcowie nasi poszli do Egiptu. Mieszkaliśmy w Egipcie przez długi
czas, lecz Egipcjanie gnębili nas i naszych ojców”.
854 Hebr. nefesz.
