290 Pa[rasza] Chukat, [27.06.1942] [83]
co Raszi objaśnia(27): „Pierwotnie powstało w zamyśle cBożymc, by stworzyć świat wedle
miary Sądu, ale widząc, że cw tych warunkachc świat by nie przetrwał, cBógc dołączył do
niej miarę Miłosierdzia”(28). Stąd wniosek, że stworzenie i trwanie to dwie rzeczy, pierwotnym
zamysłem bowiem było stworzyć(29), mimo że cświatc by nie przetrwał, innymi
słowy, jak wspomniano powyżej, istotą objawienia, dzięki któremu On, niechaj będzie
błogosławiony, objawił swoje światło, było stworzenie, to znaczy ustawiczne stwarzanie,
w którym jedno crodzic drugie, ono zaś następne citd.c, i cdopieroc potem dodana
została miara Miłosierdzia, po to, by pojedynczy człowiek też mógł przetrwać. Tym
sposobem można naświetlić znaną kwestię: Dlaczego pierwotnie cBóg zamyślił uczynić
światc w taki sposób, a następnie cpostąpiłc inaczejc?c cTaka niespójnośćc właściwa jest
tylko człowiekowi, który początkowo cczegośc nie dostrzega, lecz później zdaje sobie
z tego sprawę ci zmienia zdaniec, lecz nie, uchowaj Boże, Jemu, niechaj będzie błogosławiony.
Otóż [94] w świetle tego, o czym wspomniano powyżej, cBóg tak stworzył
światc, by mógł istnieć wolny wybór, gdyby bowiem w pierwotnym zamyśle świat od
samego początku miał być stworzony w taki sposób, by mógł się ostać, i nie byłoby
cpotemc innego zamysłu, wówczas ludzie nie mogliby zgrzeszyć, ponieważ grzech położyłby
kres istnieniu człowieka i trwać mógłby jedynie rodzaj cludzkic, istnienie dokonywałoby
się więc jedynie dzięki ustawicznemu stwarzaniu, w którym jedno rodzi drugie,
i dlatego w pierwotnym zamyśle powstało stworzenie za pomocą miary Sądu, a więc
stworzenie, w którym nie ma trwałego istnienia pojedynczego człowieka, a którego istnienie
zapewnia tylko ustawiczne stwarzanie, i dopiero później dodane zostały(30) miara
Miłosierdzia i trwanie pojedynczego człowieka877, bo wówczas mógł powstać wolny
wybór, dzięki któremu cczłowiekc może zgrzeszyć ci przerwać własne istnienie,c lecz
jednocześnie nadal pozwala to trwać rodzajowi cludzkiemuc poprzez cprocesc rodzenia
i ustawicznego stwarzania, tak jak to było w pierwotnym zamyśle. Otóż co się tyczy
Żydów, to: „Jesteście dziećmi JHWH, Elohim”(31), albowiem Elohim oznacza stworzenie
i trwanie jedynie rodzaju cludzkiegoc, a JHWH coznacza także trwaniec pojedynczego
człowieka, jak wspomniano powyżej: „Pierwotnie itd., wedle miary Sądu, Elohim itd.,
dołączył do niego miarę Miłosierdzia”, ctj.c JHWH, cpozwalającc trwać pojedynczemu
człowiekowi. Teraz, w obecnym czasie, nasza wieczność, za której sprawą utrzymujemy
więź z Nim, niechaj będzie błogosławiony, jest cjedyniec trwaniem rodzaju cludzkiegoc,
w znaczeniu: „wasz Elohim”878, i osiągana jest dzięki ctemu, że rodzi sięc nasze
potomstwo, jednakże w przyszłości będzie ona w znaczeniu: JHWH879, a więc będzie
też wiecznością istnienia poszczególnego człowieka. Nasze trwanie jedynie jako rodzaju
cludzkiegoc zapewniają nam teraz dzieci, wszelako nie chodzi tylko o dzieci fi zycznie
(27) W poprzednich edycjach: peresz Raszi c„Raszi objaśnił”c, bez spójnika wec„i”c.
(28) Raszi, Rdz 1,1.
(29) W poprzednich edycjach: li-wro’o c„stworzyć go”c.
(30) W poprzednich edycjach: szitfa c„dodał ją”c.
(31) W poprzednich edycjach zmieniono na wersję zgodną z wersetem biblijnym: Elohejchem c„waszego
Boga”c.
877 Czyli możliwość, że nie zginie on od razu wskutek popełnienia grzechu.
878 Tzn. ustanowiona jest wedle miary Sądu.
879 Tzn. wedle miary Miłosierdzia.
