304 [Szabat Chazon], [18.07.1942] [85]
o proroctwach(6) Jeremiasza, który żył jakieś kilkaset lat(7) po Izajaszu i rzeczywiście
był cw Jerozolimiec w czasie zburzenia Świątyni, a jednak te dwa szabaty(8) nie wzięły
nazw od swoich haftar.
[98] Zaiste w cmidraszuc Szir ha-szirim raba, parasza 3, jest napisane: „Dziesięcioma
słowami określane jest proroctwo itd.(9), cktóre z nich wszystkichc jest najsurowszec?
c Rabbi Eliezer powiada, że najsurowszy jest chazon, napisano bowiem: »Srogie
widzenie objawiono mi«”, zob. tamże(10). Kwestia proroctwa jest poza naszym zasięgiem,
jednakże proste wyjaśnienie, sądząc z naszego położenia, może być cnastępujące:
c otóż już cwcześniejc mówiliśmy o tym, że teraz widzimy, jak odległe jest słuchanie
i mówienie o nieszczęściach i cierpieniach od oglądania cna własne oczyc tychże nieszczęść
i cierpień, a tym bardziej od ich cosobistegoc doświadczania, niechaj Miłosierny
nas uchroni. Kiedy studiowaliśmy słowa proroków i słowa błp. naszych mędrców o nieszczęściach
zburzenia Świątyni, sądziliśmy, że mamy jakieś pojęcie o tych udrękach,
czasem nawet nad nimi płakaliśmy. Teraz widzimy, że słuchać o nieszczęściach i oglądać
je cna własne oczyc, a tym bardziej ich doświadczać, niechaj Miłosierny nas uchroni,
to przepastna różnica(11)916, do tego stopnia, że arnawet w najmniejszym stopniu nie cda
się ich porównaćcar. Dlatego spośród cróżnychc sposobów, w jakie proroctwa dotyczące
nieszczęść Izraela objawiane były prorokom, czy to przez wypowiadane słowa i cBoskic
Głos, który słyszeli z Niebios, czy też w innych formach prorokowania, najcięższym
ze wszystkich było dla nich to, gdy ukazywano im naocznie i realnie wizję nieszczęść
i cierpień, „Srogie widzenie objawiono mi”(12). I taki właśnie jest sens tego, co rzekł
Ulla oraz inni amoraici o bólach porodowych Mesjasza917: arcNiechajc Mesjasz przybędzie,
clecz niechajc ja go nie ujrzęar(13): że choć wiedzieli oni o cierpieniach, cjakie będą
towarzyszyćc bólom porodowym Mesjasza, to jednak nie chcieli na własne oczy oglądać
ludu Izraela pośród tak wielu nieszczęść. Zgodnie z tym, cco powiedziano powyżej,c
nie mieli na myśli tylko siebie, cnie chodziło im o to,c by tego bólu sobie zaoszczędzić,
(6) W poprzednich edycjach: mi-newuat c„z proroctwa”c, w lp.
(7) W poprzednich edycjach zmieniono na szanim rabot c„wiele lat”c. Jednakże Autor nie odbiega
daleko od przyjętej przez historyków datacji. Od pierwszych proroctw Izajasza (ok. 735 r. p.n.e.) do
czasu przepowiadanego przez Jeremiasza zburzenia Świątyni (w 586 r. p.n.e.) upłynęło bowiem
ok. 150 lat.
(8) W poprzednich edycjach: ha-szabatot c„szabaty”c, zob. wyżej.
(9) W poprzednich edycjach dodano tutaj: ej ze c„które [z nich]”c, zgodnie z tekstem midraszu.
(10) Szir ha-szirim raba 3, 2: „Dziesięcioma słowami określane jest proroctwo: chazon (widzenie),
newua (proroctwo), hatafa (pouczenie), dibur (mowa), amira (wypowiedź), ciwuj (nakaz), masa
(przemawianie), maszal (przypowieść), melica (przemowa), chida (tajemnica). Które z nich wszystkich
jest najsurowsze? Rabbi Eliezer powiada, że najsurowszy jest chazon, napisano bowiem: »Srogie
widzenie objawiono mi« (Iz 21,2)”.
(11) W poprzednich edycjach zmieniono kolejność zdań: „Teraz jednak widzimy, że słuchać o nieszczęściach
to coś zupełnie innego niż oglądać je cna własne oczyc, a tym bardziej ich doświadczać,
niechaj Miłosierny nas uchroni”.
(12) Iz 21,2.
(13) TB Sanhedrin 98b.
916 Hebr. kama raw ha-merchak, dosł. „jakże wielka to odległość”.
917 Hebr. chewlej Masziach.
