312 Słownik terminów religijnych i kabalistycznych
zgodnie z tradycją stracono jednego dnia w czasie
prześladowań rzymskich po powstaniu Bar
Kochby. Ich męczeństwo miało być karą za
grzech popełniony przez dziesięciu synów
Jakuba, którzy sprzedali w niewolę swojego
brata Józefa.
atbasz – metoda gematrii polegająca na zamianie
liter alfabetu hebrajskiego w ten sposób, że
pierwszą literę (alef) zastępuje litera ostatnia
(taw), drugą literę (bet) – litera przedostatnia
(szin) itd. W ten sposób można zaszyfrować
tekst, aby był dostępny tylko dla wtajemniczonych.
awoda zara (hebr., dosł. „obca służba”) – kult
obcych bogów, bałwochwalstwo.
bar micwa (hebr., dosł. „syn przykazania”) –
potocznie: ceremonia uzyskania pełnoletniości
(w sensie religijnym) przez żydowskiego
chłopca w wieku lat trzynastu, podczas której
po raz pierwszy wzywany jest do publicznego
czytania Tory. Od tego momentu jest uznawany
za dorosłego, ponoszącego odpowiedzialność za
swe grzechy i zobowiązanego do przestrzegania
przykazań religijnych.
Bat Kol/Bat ha-Kol (hebr., dosł. „Córka
Głosu”) – Boski Głos.
bejt din (hebr.) – religijny sąd żydowski.
Bejt Hilel (hebr. Dom Hilela) – szkoła halachiczna
założona przez rabbiego Hilela I Starszego,
opozycyjna wobec szkoły Szamaja.
bejt (ha-)midrasz (hebr. dom nauki) – miejsce
przeznaczone do studiowania (wyjaśniania)
Tory, a także do modlitwy.
Bejt Szamaj (hebr. Dom Szamaja) – szkoła
halachiczna założona przez rabbiego Szamaja,
opozycyjna wobec szkoły Hilela.
ben Tora (hebr. syn Tory, lm. bnej Tora) –
uczony w Piśmie lub osoba postępująca w zgodzie
z halachą.
Bina (hebr. Zrozumienie) – trzecia sefi ra, ostatnia
z trzech sefi r ukrytych, reprezentująca żeński
pierwiastek w świecie, znajdująca się na
poziomie Chochma; należy do tzw. sefi r umysłowych.
Birkat ha-mazon – modlitwa, jedno ze starożytnych
błogosławieństw po posiłku, podziękowanie
Bogu za Jego hojność.
Boski Głos zob. Bat Kol/Bat ha-Kol
Boskie Oblicze (zasłonięcie) zob. hester Panim
cadyk (hebr. cadik, sprawiedliwy) – określenie
przywódcy grupy chasydzkiej.
Ceremonia czerpania wody zob. Simchat Bejt
ha-Szoewa
Chabad – jeden z kierunków chasydyzmu,
którego twórcą był Szneur Zalman z Ladów.
Doktryna opiera się na systemie Izaaka Lurii
i Dowa Bera z Międzyrzecza, a nazwa jest akronimem
trzech sefi r: Chochma (Mądrość), Bina
(Zrozumienie) i Daat (Wiedza, Poznanie). W tej
odmianie chasydyzmu szczególną rolę w zbliżeniu
do Boga pełni poznanie intelektualne.
chaja (hebr. dusza żywa) zob. dusza.
Chanuka (także Święto Świateł) – święto obchodzone
25 kislew, upamiętniające przywrócenie
przez Judę Machabeusza świętości zbezczeszczonej
przez Antiocha IV Epifanesa Drugiej
Świątyni Jerozolimskiej (165 lub 164 r. p.n.e.).
chasid zob. chasyd
chasidut (hebr.) – pobożność, sprawiedliwość,
prawość.
chasyd (hebr. chasid, lm. chasidim, pobożny,
sprawiedliwy, prawy) – termin ten pojawia się
już w Biblii hebrajskiej, a literatura talmudyczna
używa go w wielu różnych kontekstach.
Oznacza osobę pobożną, sprawiedliwą,
wyróżniającą się religijnością. W XII–XIII w.
