[Parasza Wa-jeszew], [2.12.1939] [8] 21
i zwyciężyłeś”(12): cczasownikc sarita cwalczyłeśc pochodzi od sar cpanc40, gdyż najpierw byłeś panem, a potem zwyciężyłeś, nawet przedtem, czanim rozstrzygnęła się walka,c odniosłeś zwycięstwo, nawet jeśli byłeś w wielkim uciśnieniu, to i tak byłeś panem, albowiem nie upadłeś na duchu i w środku, w sobie, pozostałeś panem. [Parasza Wa-jeszew] c2.12.1939c„dI mieszkał Jakubd”(1)41, co błp. Raszi objaśnia: „Jakub pragnął mieszkać w spokoju, ale spadł nań gniew Józefa42, ludzie prawi pragną żyć w spokoju na tym świecie itd.”(2). Szacowny
i świątobliwy ojciec mój43, mój pan i nauczyciel, NBBPSŚ, poruszył to w swoich
pismach, czastanawiając się,c czy to możliwe, by Święty Błogosławiony im ctj. prawym ludziomc powiedział w ten sposób, cw jaki przedstawił to Raszic(3)44.
Być może można to rozumieć tak, jak usłyszałem o tym od szacownego i świątobliwego teścia mego45, sprawiedliwego i świętego rabina, NBBPSŚŻW, który przytoczył
słowa szacownego i świątobliwego rabina, sprawiedliwego i świętego, naszego mistrza,
ojca wszystkich synów diaspory, rabbiego, reb Baruchla(4), NBBPSŚŻPŚ, dotyczące
csłówc pieśni(5): „Dopomóż tym, którzy świętują dzień siódmy milczeniem”46, a więc
(12) Ibidem.
(1) Rdz 37,1.
(2) Raszi, Rdz 37,2: „Słowa »I mieszkał« można też objaśnić następująco: Jakub pragnął mieszkać
w spokoju, ale spadł nań gniew Józefa. Ludzie prawi pragną żyć w spokoju na tym świecie, jednakże Święty Błogosławiony powiada: Sprawiedliwym nie wystarcza to, co im przygotowano w przyszłym świecie, pragną mieszkać w spokoju również w świecie doczesnym”.
(3) Zob. Elimelech Szapiro z Grodziska, Imrej Elimelech, 33b; idem, Diwrej Elimelech, 45a–45b.
(4) Baruch z Międzyboża (1757–1811), wnuk Baal Szem Towa, cieszący się wielkim autorytetem jako przywódca religijny na Podolu.
(5) Chodzi o poemat religijny Kol mekadesz szwii cKażdy, kto uświęca dzień siódmyc autorstwa Moszego bar Kalonimusa (X w., północne Włochy), opublikowany w Machzor Vitry w 1208 r.
40 Etymologiczny wywód Szapiry jest nieścisły, chodzi bowiem o dwa różne rdzenie hebrajskie: sin, resz, he (walczyć) i sin, resz, resz (od którego wywodzą się słowa: pan, władca, książę).
41 Cały werset Rdz 37,1: „A Jakub mieszkał w ziemi, gdzie ojciec jego był gościem, w ziemi kananejskiej”.
42 Tj. jego syna Józefa, którego bracia sprzedali w niewolę.
43 Tj. rabin Elimelech Szapiro.
44 W dalszym ciągu komentarza Raszi pisze: „Święty Błogosławiony odpowiada im [tj. prawym ludziom]: Czyż sprawiedliwym nie wystarcza to, co przygotowano im w przyszłym świecie, że chcą mieć spokój także na tym świecie?”.
45 Tj. rabina Jerachmiela Moszego Hofsztejna z Kozienic.
46 Gra słów oparta na podwójnym znaczeniu słowa charisz, oznaczającego zarówno orkę w polu,
jak i milczenie. W poemacie jest mowa o tych, którzy świętują szabat, powstrzymując się od orki
i od żniw, wywód Szapiry oparty jest natomiast na drugim znaczeniu słowa charisz.
8
