[Parasza] Pekudej-Szekalim, [9.03.1940] [18] 39
18 [Parasza] Pekudej-Szekalim c9.03.1940c
„A gdy Mojżesz obejrzał całe dzieło, zobaczył, że zrobili je tak, jak nakazał Pan, tak je zrobili; więc pobłogosławił ich Mojżesz”(1), co Raszi objaśnia cw taki sposób,c że cMojżeszc pobłogosławił ich: „Niechaj będzie Bożą wolą, aby Szechina zstąpiła i zamieszkała w dziełach waszych rąk”108. Postarajmy się zrozumieć, dlaczego powtórzono cw tym werseciec słowa „tak zrobili”, wszak już cwcześniejc jest napisane: „zrobili je tak itd.”; otóż Raszi cw komentarzuc do początku tego rozdziału przywołuje ctekstc Gemary copowiadający
o tym,c że nasz Nauczyciel Mojżesz cudał się do Becalela ic powiedział mu,
żeby najpierw wykonał sprzęty cdo Przybytkuc, Becalel zaś odrzekł mu, że jest w zwyczaju itd., ciż człowiek najpierw buduje dom, a potem wnosi do niego sprzętyc, na co rzekł mu nasz Nauczyciel Mojżesz: W cieniu Boga109 przebywałeś itd.(2) Należy zrozumieć crzecz następującąc: czyż nasz Nauczyciel Mojżesz nie powinien był wiedzieć więcej cniż Becalelc? Albowiem jakkolwiek Becalel stał w cieniu Boga, to jednak nie był tak blisko Pana jak nasz Nauczyciel Mojżesz. Być może cwyjaśnieniec można znaleźć
w Gemarze, gdzie król Achaz110 powiedział do proroka Izajasza: „Twój nauczyciel Mojżesz rzekł: »gdyż nie może Mnie człowiek oglądać ci pozostać przy życiuc«(3), ty zaś rzekłeś: »widziałem Pana csiedzącego na tronie wysokimc«(4)”(5), co Gemara objaśnia cw ten sposób,c że Mojżesz patrzył przez przezroczystą arsoczewkęar111, Izajasz zaś
przez nieprzezroczystą soczewkę, innymi słowy, na podobieństwo słońca, choć to po milionkroć nieporównywalne, którego nie sposób oglądać przez czyste szkło, lecz jedynie przez szkło okopcone(6)112 – zaiste przez przezroczystą soczewkę: „nie może Mnie człowiek oglądać ci pozostać przy życiuc”, podczas gdy coglądający Panac przez nieprzezroczystą soczewką Izajasz powiedział: „widziałem itd. cPanac”. cOdnosi się toc nie tylko
do objawienia prorockiego, lecz także do objawienia cPanac, które dokonuje się poprzez służbę Bogu, albowiem chociaż w każdym przykazaniu Bożym zawarte są intencje113
i akty zjednoczenia114, to mają one wartość jedynie wtedy, gdy przykazanie jest rzeczywiście wypełniane. Jeśli ktoś cnależyciec skieruje swoje intencje cwłaściwe dla czynności zakładaniac tefi lin, ale uchowaj Boże, faktycznie ich nie założy, to tak jakby tego wcale
(1) Wj 39,43.
(2) Raszi, Wj 38,22. Wg TB Berachot 50a.
(3) Wj 33,20.
(4) Iz 6,1.
(5) TB Jewamot 49a.
(6) W poprzednich edycjach: muszcheret c„zaczerniona”c.
108 Raszi, Wj 39,43.
109 Hebr. imię Becalel składa się z trzech słów: be-cal-el, dosł. „w cieniu Boga”.
110 Pomyłka Szapiry? W traktacie TB Jewamot 49a, z którego zaczerpnięto cytat, występuje król Menasses, nie Achaz.
111 Aram. ispaklaria, soczewka, szkło, w mistycyzmie: wizja prorocka.
112 Hebr. muszchara be-aszan, dosł. „uczernione dymem”.
113 Hebr. kawanot.
114 Hebr. jichudim.
18