8 [Na Szabat Ha-Chodesz], [6.04.1940] [22]
serce ma pęknięte, umysł i duch zdeptane, albowiem ustawa mówi, że powinien przynajmniej
drobną iskierkę radości wprowadzić do swego serca. cWiąże się to także
zc przepływem z góry do dołu: tak jak esencję Jom Kipur stanowi to, że jest dniem przebłagania
cza grzechyc(3), więc nawet jeśli ktoś nie wypełnił całego nakazu pokuty, to,
jak powiada Rabbi, csam ten dzieńc przynosi przebłaganie za jego grzechy(4), tak samo
jest w Purim: nawet jeśli Żyd nie odczuwa radości, chociaż powinien cją czuć i okazywaćc,
a zatem cała jego cduchowac służba w Purim nie była kompletna, niemniej jednak
cBożec zbawienie i radość, które Purim daje ludowi Izraela, również teraz działają
i czynią to cza niegoc.
22. [Na Szabat Ha-Chodesz](1) c6.04.1940c
[35*] „Ten miesiąc będzie wam początkiem miesięcy itd., Powiedzcie całemu zgromadzeniu
Izraela itd., weźmie sobie każdy itd. cbaranka dla rodziny, baranka dla domuc”(2).
Zestawienie obok siebie tych dwóch przykazań152 można objaśnić następująco: Otóż
w komentarzu Rasziego do Księgi Rodzaju jest napisane: „Rabbi Icchak powiedział:
Tora powinna się zaczynać właśnie od ctego wersetu:c »Ten miesiąc będzie wam«, jest
to bowiem pierwsze przykazanie dane synom Izraela do przestrzegania itd., cdlaczego
zatem zaczyna się od stworzenia świata?c Dlatego że cPanc »Ukazał ludowi swemu potęgę
dzieł swoich, cdając im dziedzictwo narodówc«(3)153 itd.”(4)154. Dobrze znane jest pytanie
dotyczące tej kwestii cz komentarzac Rasziego: Rabbiemu Icchakowi z pewnością nie
chodziło o to, że cała(5) opowieść o stworzeniu świata155, historie praojców i opowieść
(3) Sifra Wa-jikra 16,30; TB Joma 85b; Rambam, Miszne Tora, Hilchot teszuwa 1, 3.
(4) Taki jest pogląd Rabbiego, przytoczony w TB Joma 75b.
(1) Kazania Na Szabat Ha-Chodesz i do paraszy Mecora z roku 5700 c1940c w rękopisie są umieszczone
na końcu zbioru kazań na ten rok. Te dwa teksty zostały napisane razem na osobnej stronie,
w poprzek, a nie wzdłuż kartki – w odróżnieniu od wszystkich pozostałych kazań.
(2) Wj 12,2–3: „Ten miesiąc będzie wam początkiem miesięcy, będzie wam pierwszym miesiącem
roku. Powiedzcie całemu zgromadzeniu Izraela, mówiąc: Dziesiątego dnia tego miesiąca weźmie
sobie każdy baranka dla rodziny, baranka dla domu”.
(3) Ps 111,6.
(4) Raszi, Rdz 1,1.
(5) W drugiej edycji błędnie: al c„o”c zamiast kol c„cała”c.
152 Tj. nakazu obliczania miesiąca i wzięcia baranka do każdego domu.
153 Cały werset Ps 111,6: „Ukazał ludowi swemu potęgę dzieł swoich, dając im dziedzictwo
narodów”.
154 Cd. komentarza Rasziego do Rdz 1,1: „Jeśli więc narody świata pewnego dnia powiedzą synom
Izraela: Jesteście rabusiami, zagarnęliście ziemie siedmiu ludów cKanaanuc, ci będą mogli im odpowiedzieć:
Ta ziemia należy do Świętego Błogosławionego, On ją stworzył i dał temu, komu uznał
za właściwe ją dać. Kiedy zechciał, dał im ją, a kiedy zechciał, odebrał ją im i dał nam”.
155 Hebr. maase be-reszit.
