Rozdział 1. Dziennik Hersza Wassera [1] 45
myśl tej piosenki110. Stosunek do śmierci jest bardziej niż obojętny, powiem jeszcze więcej, każdy zazdrości martwemu. Chociaż nikt nie ma odwagi umrzeć, przyjęty jest pogląd, że martwi już przeszli swoją ciężką dolę, że ich uszy już nie usłyszą [57] szarpiących nerwy wiadomości o niemieckich przestępstwach. Żywi zazdroszczą martwym.
Rubinsztajn111 umiera. Najpopularniejszy chłopak, uważany za filozofa, osoba sławna w warszawskim getcie umiera. Biedny i oberwany poniewiera się oberwany, w łachmanach na ulicach, głównie na Lesznie, prawie nagi grzeje się na słońcu. Odchodzi idea, symbol, który zdumiewał swoją prawdą i kłamstwem, że „wszyscy równi”.
Dzisiaj znowu widziałem niedawno aresztowanego Josefa Firsta112 – wielką szychę gminy. Mówią, że jego zwolnienie kosztowało mnóstwo pieniędzy – i jak poprzednio w służbowym samochodzie – na rachunek gminy – biedna klacz.
Moniek Upfal jest dobrze znany wszystkim pasażerom tramwaju z gwiazdą Dawida. Niepozorny chłopczyk, jak mówią dziesięcioletni, żyje z łaski kilku konduktorów tramwaju – dosyć inteligentny chociaż naiwny, z godnością, a nawet bezczelnością „pomaga” on konduktorom okrzykiem g„proszę do przodu”, „kto jeszcze nie wykupił biletu – proszę płacić”g [58] i tak dalej. Początkowo tłum przyjmował go z obojętnością i niejeden raz zarabiał szturchańca i nawet uderzenie, ale dzisiaj jest on już w pełni częścią żydowskiego tramwaju i robi się nawet smutno, gdy brakuje tego komicznego chłopczyka z jego niby konduktorską torbą, zadartym noskiem i wodnistymi niebieskimi oczkami. W ten sposób zarabia on dziennie około 15 zł.
Jak mi przekazano, w wielu miejscach powiatu lubelskiego Niemcy zachowują się następująco: żydowskim ofiarom obcina się uszy przed zabiciem ich.
T. z Lublina czytał list ze Zduńskiej Woli113, że zeszłej środy albo czwartku tzn. 20 albo 21 maja znowu wykonano egzekucję na dziesięciu Żydach na sposób Purimowy114. Wzięto ważnych ludzi – dziesięciu mężczyzn. Judenrat ustawił szubienice, a żydowska policja pomocnicza własnoręcznie ich powiesiła. Przewodniczący
