Prowincja Prusy Wschodnie (Provinz Ostpreussen) [26] 127 i ustanowiono w mieście zarząd cywilny77. Odtąd zaczyna się nowa karta w dziejach Żydów tego miasta.
W dniu 15.10.[19]39 wezwano do Landratu78dziesięciu znanych i zamożnych [7] Żydów i oświadczono im, że Żydzi nielojalnie odnoszą się do zarządzeń władz, że ukrywają towary lub sprzedają je po wygórowanych cenach i dlatego mają w przeciągu kilku godzin zapłacić jeden milion złotych kontrybucji, przy czym – jako zapewnienie wykonania tego zarządzenia – zatrzymano 3 spośród wezwanych, a resztę zwolniono w celu zebrania w terminie wyznaczonej sumy. Zakładników trzymano w więzieniu, bito i maltretowano. Kazano im skakać jeden przez drugiego, traktowano ich w nieludzki sposób. Zebrania tak poważnej kwoty pieniędzy, nawet w nieograniczonym czasie, od zbiedniałej ludności żyd[owskiej], gdy gros zamożnych Żydów już przed tym opuściło miasto, było rzeczą wprost niemożliwą. Gdy pieniądze nie były w terminie dostarczone, liczbę zakładników powiększono. Dokonano nadludzkich wysiłków, każdy ile tylko miał, poprzynosił, aby zebrać jak najwięcej. I tak udało się [8] zebrać w gotówce 180 000 zł i kosztowności za
20 000 zł. Po kilkudniowych pertraktacjach władze sumę tę przyjęły, przy czym dodano im portfele weksli, znajdujących się w owym czasie w 3 istniejących tu bankach żyd[owskich], na sumę pół miliona zł. Dopiero wówczas zakładników zwolniono, weksle zabrano do KKO79, gdzie z ramienia władz niemieckich siedział komisarz i inkasował należności z weksli, o ile wystawca lub żyrant był Żydem.
Powyższy wypadek zapoczątkował materialne i gospodarcze zniszczenie ludności żydowskiej miasta.
W końcowych dniach października 1939 r. zarządzono natychmiastowe zamknięcie wszystkich bez wyjątku żyd[owskich] przedsiębiorstw handlowych, przemysłowych i rzemieślniczych, przekazując je wraz z towarami w ręce ludności niemieckiej i polskiej miasta. Przedsiębiorstwa te chwilowo władze zamknęły dla sporządzenia remanentów, a na wejściowych drzwiach nalepiono żółty plakat [9] z napisem: „Jude – geschlossen”80.
Fakty powyższe spowodowały dalsze ucieczki ludności żydowskiej do Warszawy i na tereny zajęte przez wojska bolszewickie. W związku z tym władze zakazały Żydom opuszczać miasto. Jednak po kilku dniach, po uprzednim podpisaniu zobowiązania, że się do miasta więcej nie powróci, zezwalano na wyjazd, pozostawiając
