Słownik terminów 261
Śmierci – niepoprawnych grzeszników, a do trzeciej tych, których nie można jednoznacznie ocenić, wyrok na nich zostaje zawieszony do dnia Jom Kipur i zależy od tego, jak będą postępować podczas Jamim Noraim (Strasznych Dni).
Simchat Tora (hebr. Radość Tory) – święto zakończenia rocznego cyklu czytania Tory, obchodzony po święcie Sukot.
Slichot – modlitwy przebłagalne za grzechy. Odmawiane są w okresie postów, głównie w miesiącu elul (przed Rosz ha-Szana), w Jamim Noraim i Tisza be-Aw. Również ostatni szabat przed Rosz ha-Szana.
Straszne Dni zob. Jamim Noraim.
Sukot (też Święto Szałasów, Święto Kuczek)
– święto obchodzone 15. dnia miesiąca tiszri (wrzesień/ październik), upamiętnia wyjście Żydów z Egiptu.
Szabat (hebr. odpoczynek) – dzień wypoczynku po tygodniu pracy. Upamiętnia dzień, w którym Stwórca odpoczął po stworzeniu świata. Szabat rozpoczyna się w piątek wieczorem i kończy w sobotę wieczorem. Religijnych Żydów obowiązuje wówczas całkowity zakaz pracy.
Szames – posługacz synagogalny.
Sziwa (hebr. siedem), siedmiodniowy okres ścisłej żałoby, trwający od dnia pogrzebu bliskiego krewnego, obowiązujący dzieci, rodziców, rodzeństwo i współmałżonka zmarłego.
Szma Israel (hebr. „Słuchaj Izraelu”) – podstawowa modlitwa judaizmu, wyznanie wiary w Boga jedynego.
Szochet, szojchet – rzezak rytualny.
Szofar – róg, którego dźwięk oznajmia nadej-
ście Nowego Roku.
Sztybel – prywatny niewielki dom modlitwy i studiów religijnych.
Talmud – opracowanie dorobku uczonych żydowskich żyjących w Babilonii i w Palestynie od III w. p.n.e. do VI w. n.e., na który składają się komentarze do Tory, wyjaśnienia przepisów prawnych, opowieści, midrasze; ma dwie części: Misznę i Gemarę; podstawa judaizmu rabinicznego (współczesnego).
Talmud-tora – realna szkoła elementarna, przeznaczona dla najuboższych dzieci oraz sierot. Działała najczęściej przy synagogach lub w wynajmowanych pomieszczeniach. Stosowano w nich w zasadzie te same metody i program nauczania co w chederach. Nadzór nad talmud-torami sprawowała gmina lub utrzymujące je bractwo.
Tałes (talit) – szal modlitewny, zazwyczaj koloru białego z niebieskimi lub czarnymi pasami oraz z frędzlami (cicit) na rogach; nakładany przez mężczyzn na głowę i ramiona, razem z filakteriami, w czasie modlitw porannych. Ortodoksyjni Żydzi noszą przez cały czas tzw. tałes kutn (hebr. talit katan) – koszulkę z czterema rogami z cicit.
Tefilin (filakterie) – niewielkie szkatułki skórzane lub metalowe, o kształcie sześcianu, w których znajdują się zwitki pergaminów z fragmentami Tory, m.in. modlitwą Szma Israel; mężczyźni przywiązują je rzemykami do czoła i lewego ramienia w czasie modlitw porannych w dni powszednie.
Tora (hebr. nauczanie, prawo) – pierwsze pięć ksiąg biblijnych (Rodzaju, Wyjścia, Kapłańska, Liczb, Powtórzonego Prawa); ostatecznie skodyfikowana ok. 622 p.n.e. Nazwa „Tora” oznacza także rodały – spisane na pergaminie zwoje pięcioksięgu. W kulturze żydowskiej zniszczone zwoje Tory są chowane na cmentarzu.
Widuj – wyznanie grzechów.
