Dystrykt radomski [75] 247
pod Kielcami w kamieniołomach202. Przed rokiem kontakty stosunkowo ludzkie – baraki. Jeżeli się [ktoś] nie stawił, brano zakładników. Sytuacja bez wyjścia. Nastrój w mieście ciężki. 17–18-letni [?].
Żydzi w Kielcach właściwie już w dzielnicy203. Niezamkniętej i nieustalonej ostatecznie – 30 000 Żydów204. Na placu Hitlera205mogą Żydzi mieszkać od strony żydowskiego rewiru – wychodzić dookoła, nie przez front – labirynt – wyjścia.
W przedziale rozmowa, że tylko jajka – sortować – zakupy jeszcze zostały
w żydowskich rękach – specjaliści. Dowcip z jajami – kogut – kontyngent – za niewykonanie kontyngentów (zboże, jajka, masło) zależnie od hektara – sabotaż – wysiedlano – jeszcze więcej w regionie lubelskim.
W Kielcach straszliwa ciasnota – kulturalnie bardzo zaniedbane. Przedstawiciel Rady Żydowskiej Cytryn zajmuje się tymi sprawami. Można byłoby działać, ale brakuje inicjatywy. Po pewnym czasie dano zezwolenie na szkołę, ale Niemcy zabrali lokal i z tego powodu nic. Był w internacie dla sierot – bardzo zaniedbany. Nauczycielki nieprofesjonalne – kierowniczka nie zgadza się, by uczyć historii. Dopiero teraz zaczęto uczyć piosenek żydowskich i hebrajskich. Dzieci między sobą [mówią] po polsku.
W Kielcach i okolicy – napięte stosunki między Polakami i Żydami – wszędzie oczyszczone z polskiej inteligencji206.
W żydowskim getcie dużo sklepów – handel kwitnie. Biedaków na ulicach nie widział. Ceny: 2/3 warszawskich. Nie wiedzą, z czego żyją – rezerwy.
W Kielcach Żyd jest bity, kiedy zdejmuje czapkę przed Niemcem. „Można być pewnym, że [2] Żydzi będą bici za to, jak ostatnio witają niemieckich żołnierzy” – sytuacja pewniejsza.
Działalność polityczna nie-Żydów – ożywiona: PPS, ONR – dużo gazet. Między Niemcami a Polakami, z góry na dół, do robotnika i chłopa – [stosunki] niezłe. Największa nienawiść do inteligencji. Chłopi zaczynają ryzykować. Kto na czas przynosi kontyngent, otrzyma kawałek mydła, paczkę tytoniu itd.
