XLVI Nota edytorska
polskim, przytaczając w przypisie brzmienie oryginalne. Bez zaznaczenia zawsze tłumaczono wyraz „Kreis” jako „powiat”.
Wszelkie podkreślenia i pogrubienia w tekście pochodzą od autorów. Uwspółcześniono ortografię i interpunkcję. Jedynie w wypadku dwóch krótkich listów w języku polskim zachowano ortografię oryginału81. Konsekwentnie wielką literą pisane są nazwy narodowości. Podział na akapity został wprowadzony przez wydawcę.
Wyjaśnienia terminów często powtarzających się w tekście umieszczono w słowniku na końcu tomu. Tom uzupełniono o indeksy: osób i miejscowości, oraz o bibliografię publikacji wykorzystanych przy opracowywaniu dokumentów.
* * *
Na zakończenie chcę wymienić osoby, które udzieliły mi wszechstronnej pomocy w czasie opracowywania niniejszego tomu edycji Archiwum Ringelbluma i wyrazić im moją ogromną wdzięczność. Przede wszystkim dziękuję redaktorom serii wydawniczej Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy: prof. dr. hab. Tadeuszowi Epszteinowi za całościową opiekę merytoryczną w trakcie pracy nad tomem oraz pani dr Eleonorze Bergman za wnikliwe przeczytanie tekstu. Serdecznie dziękuję Marcie Janczewskiej za dokonanie wyboru tekstów do tej publikacji.
Ogromną pracę wykonali liczni tłumacze. Składam serdeczne podziękowania Sarze Arm za przetłumaczenie większości publikowanych w tym tomie tekstów w języku żydowskim na język polski oraz za cierpliwe odczytywanie wielu dokumentów rękopiśmiennych i zniszczonych. Agnieszce Żółkiewskiej i panu Markowi Tuszewickiemu serdecznie dziękuję za szybkie przełożenie pozostałych tekstów żydowskich. Konsultacji tłumaczom udzielił pan Yitshok Niborski z Institut national des langues et civilisations orientales oraz Biblioteki Medema w Paryżu. Panu Piotrowi Kendziorkowi wielkie dzięki za przekłady z języka niemieckiego, Michałowi Koktyszowi zaś za przekład dokumentu hebrajskiego. Wielkiej pomocy w identyfikacji i przekładzie cytatów z Biblii i Talmudu oraz w przybliżeniu pojęć religijnych judaizmu udzielił pan Yale Reisner. Pani Alinie Skibińskiej z United States Holocaust Memorial Museum dziękuję za udostępnienie materiałów dotyczących Kozienic i Góry Kalwarii.
Serdeczne podziękowania składam całemu zespołowi Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego: Agnieszce Reszce, Monice Taras, Michałowi Czajce, Agnieszce Jarzębowskiej i Magdalenie Siek, za liczne uwagi, doraźną pomoc i nieustanne wsparcie przez cały czas prac nad publikacją.
Aleksandra Bańkowska
