564 Dystrykt warszawski [153]
I ten budynek byłby dzielił los synagogi, gdyby nie to, że był murowany. I tu podczas obecnej wojny zrywano podłogi, drzwi i okna. W związku z szerzącymi się chorobami władze przeznaczyły ten budynek na dom izolacyjny. Z pieniędzy na ten cel zebranych wyszykowano tu biura Rady Żydowskiej i kuchnię ludową, gdyż dotychczasowy obszerny lokal w domu Zylberberga przy ul. Sienkiewicza 12 zajął „Rolnik”383na magazyny. Niedługo cieszono się nowym budynkiem.
Następuje zarządzenie o wysiedleniu Żydów. Budynek Bejs Hamedraszu wydzierżawili lub sprzedali panowie [Maks] Hutt i [Samuel] Lewkowicz384 Heeresunterkunftsverwaltung na mieszkanie dla żydowskiego batalionu pracy, następnie zaś na mechaniczną stolarnię. Z końcem lipca i stąd Żydów wypłoszono.
Budynek Mąki z małą pamiątkową tabliczką u góry ściany frontowej doczekał się niebywałego zaszczytu: oto dokoła są trawniki, a wartownik niemiecki z karabinem u boku i hełmem na głowie strzeże do i nie pozwala cywilom (Żydom i Polakom) tam dojść.
ARG I 757 b (Ring. I/8)
Opis: oryg., mps z uzup. rkps, atrament, j. pol., 202×295 mm, k. 1, s. 2. Inf. H.W.
w j. żyd. (atrament): „nr 19. 109-1942/1 styczeń”.
153.
Po 07.1941, Warszawa-getto, [Bernard Kampelmacher], Opracowanie pt. „Grodzisk Mazowiecki. Kąpielisko – Mykwa”
[1] GRODZISK MAZOWIECKI
Kąpielisko – Mykwa
jest częścią „Szilgas”385, nazwaną ulicą Berka Joselewicza, przez Niemców „Mittelgasse”386. Dlaczego Rada Miejska nazwała tę ulicę „Joselewicza”, wiadomo, bo najbrudniejsze i najbrzydsze ulice różnych miast Polski noszą nazwiska zasłużonych Żydów, zaś „Mittelstrasse” nie ma uzasadnienia, gdyż Grodzisk jest bardzo rozległy, a ta żydowska ulica nie leży pośrodku. Lepiej byłoby ją nazwać „Judengasse”387, gdyż od niepamiętnych czasów mieszkają tu Żydzi.
