584 Dystrykt warszawski [159]
I w domu napadają na niego, grożąc tutejszą „13”443, a on ukrywa się albo łudzi ich, że niezadługo wrócą do Grodziska po raz trzeci.
ARG I 759 (Ring. I/21/1)
Opis: oryg., mps (uzup. rkps), j. pol., 202×296 mm, k. 4, s. 4. Na górze stron znak: „(-)”.
159.
Po 07.1941, Warszawa-getto, [Bernard Kampelmacher], Opracowanie pt. „Grodzisk Mazowiecki. Powroty Żydów do Grodziska po wysiedleniu”
[1] GRODZISK MAZOWIECKI
Powroty Żydów do Grodziska po wysiedleniu
Wysiedlenie całej ludności żydowskiej z Grodziska, gdzie poprzednio zbierano okolicznych Żydów z Brwinowa, Nadarzyna, Leśnej Podkowy, gminy Grodzisk
i Milanówka444, nastąpiło do 20 lutego 1941 roku. Niektórzy sprytniejsi tylko przez kilka dni zostali w nowej siedzibie w Warszawie. Pod rozmaitymi pozorami, przy pomocy policji polskiej, żandarmerii, przedostali się do Grodziska. Kontynuowali kontakt z ludnością chrześcijańską, przemycali artykuły żywności do Warszawy, płacąc za nie gotówką lub w drodze zamiany za odzież.
Ponadto powstały dwie grupy macherów, które dążyły do stałego osiedlenia się:
1) Hutt, Lewkowicz, Gutglas445, którzy nawiązują znowu kontakt z władzą polityczną i wojskowością; pod pozorem zainstalowania nowego batalionu pracy umożliwiają za grube pieniądze powrót szmuglerów na wielką skalę. 2) grupa Rajnberga446, która ściąga kilkunastu stolarzy celem uruchomienia mechanicznej stolarni dla wojska, przy tym zaś osiedlają się inni, wracając czasem do normalnej pracy, jak przed wysiedleniem.
