Rozdział II. Getto – organizacja i warunki życia [27] 123
cztery i pół marki, poza gettem sześćdziesiąt fenigów. Masło poza gettem cztery marki, w getcie dziesięć. Żywe karpie poza gettem 20 marek, w getcie ich właściwie nie było. Kartofle poza gettem pięć marek za metr. W getcie – bezcenne. Za kartofle z otrzymanej paczki brano 150–180 marek. Kura kosztowała w getcie 50 marek. Na Zielonym Rynku, poza gettem, leżało mnóstwo warzyw, z którymi nie wiadomo było, co robić. Powietrze cuchnęło ich rozkładem, a w getcie płacono 15 marek za kilogram cebuli.
[tłum. z j. żyd. Monika Polit]
ARG I 912 (Ring. I/970)
Opis: odpis (2 egz.), rkps (MS*), ołówek, j. żyd., 148x208 mm, drobne uszkodzenia i ubytki tekstu, k. 4, s. 8. Odpis (pierwszy egz.) na marginesach hebr. litery (atrament): "ל" i "ש"; odpis (2 egz.) na marginesach znak (atrament): „//” (lub hebr. litery: "וו"). Na s. 1 inf. (1 i 2 egz.) w j. żyd. (atrament): „Astoria – stworzyć z...” (zob. ARG. I 900). Dok. był przechowywany w segregatorze. Edycja na podstawie egz. 2 odpisu, k. 2, s. 4.
Po 04.1941, Warszawa – getto. Jan Kapczan, opracowanie pt. רעד ןגעוו ןלאַירעטאַמ" "המחלמ רעד תעשב תוליהק [עשי]דיי יד ןופֿ טפֿאַשטריוו-סנאַניפֿ [„Materiały o gospodarce finansowej żydowskich gmin w czasie wojny”]. Nadużycia, do których dochodziło w żydowskich gminach w Łodzi i w Warszawie
[1] Materiały dotyczące gospodarki finansowej żydowskich gmin w czasie wojny na terenach okupowanych.
Gospodarka finansowa żydowskich gmin pod okupacją niemiecką będzie kiedyś stanowić przedmiot bardzo interesujących badań. Kiedyś, kiedy historycy będą zastanawiać się nad przyczynami klęski nazizmu, ekonomiści i statystycy z entuzjazmem zajmą się budżetami żydowskich samorządów, samorządów w żydowskich dzielnicach, których granice wyznaczały mury lub druty. Powszechnie wiadomo, że wydatki żydowskich gmin były ogromne, a ich przychody, z powodu powszechnego zubożenia żydowskiego społeczeństwa, niewielkie. Pozyskiwanie pieniędzy należało do najtrudniejszych zadań gmin. Nic dziwnego, że powszechnie poszukiwano nowych źródeł finansowania i że gminy wykorzystywały w tym celu każde nieszczęście, prześladowanie i każdy wydany [przez władzę] zakaz. Nie ma cienia
27.