164 Rozdział II. Getto – organizacja i warunki życia [33]
miliona jednostek została na rynku uplasowana. Atrakcja tej waluty sprowadzała się do 2 momentów: pierwszym była okoliczność, że Gmina przyjmowała ją za żywność i surowce, drugim za[ś,] że nabywano te znaki dla celów kolekcjonerskich. Ten ostatni moment spowodował, że z całej emisji znajduje się w obiegu zaledwie 1–1 a[...]a miliona jednostek. Kurs tej waluty, bez żadnych sztucznych środków interwencyjnych, utrzymuje się na wysokości parytetu. Rzecz znamienna, że nawet ludzie spoza getta przyjmują tę walutę w rozrachunkach z ludnością żydowską.
Posiadanie waluty niemieckiej nie jest zakazane. Wymiany dokonać można każdej chwili w Banku Żydowskim. Pokryciem tej waluty są towary, znajdujące się na składach Gminy. Pokrycie to przekracza 100%.
Utrzymanie emisji w ramach gospodarczych potrzeb obrotu wewnętrznego umożliwione jest dzięki temu, że budżet jest całkowicie zrównoważony. Pensje wypłacane są pracownikom i urzędnikom regularnie dwa razy w miesiącu. Co więcej, w grudniu 1940 r. Gmina wypłaciła swym pracownikom zapomogę w wysokości 50% poborów. Spłatę tej zapomogi rozłożono na kilka miesięcy. Ilość urzędników Gminy wynosi ok. 3.000.
Mocna sytuacja finansowa Gminy umożliwiła uzyskanie od władz dwumilionowego kredytu towarowego, który ma być zapłacony produkcją w późniejszych okresach gospodarczych.
Wprowadzenie własnej waluty miało te korzyści, że:
zwolniło znaczną ilość marek z obrotu wewnętrznego,
pozwoliło na regulowanie cen na prywatnym rynku towarowym.
Szkolnictwo
Szkolnictwo w getcie zostało całkowicie uruchomione. Szkoły prowadzone są w języku wykładowym polskim i żydowskim. Czynne jest nawet liceum, które niedawno urządziło egzaminy maturalne i wystawiło odpowiednie świadectwa. Władze doradzają baczne zwrócenie uwagi na języki angielski i francuski ze względów emigracyjnych.
30.1.[19]41
Dr/sb.
ARG I 924 (Ring. I/60)
Opis: oryg. lub odpis, mps, j. pol., 223x287 mm, niewielkie uszkodzenia i ubytki tekstu, k. 4, s. 4. Na s. 4 rkps inf. : „p. Radca Winter” [?] i mps inf.: „Dr/sb”.
S. 1–2 są pierwszymi egz. mps, s. 3–4 są pisane przez kalkę.
