S ł ownik terminów
cz ęś ciej wyst ę puj ą cych w tek ś cie
Aguda
(Agudat Israel, Agudas Jisroel) – żydowska partia ortodoksów religijnych, założona w 1912 r. W Polsce międzywojennej odgrywała dużą rolę. Z powodu niechęci do akcji opozycyjnych wobec rządu, cieszyła się poparciem władz państwowych.
AJDC
(American Jewish Joint Distribution Committee, ang. Amerykańsko-Żydowski Połączony Komitet Pomocy), potoczna nazwa Joint – żydowska organizacja charytatywna założona w 1914 r. AJDC prowadził aktywną działalność w getcie warszawskim, do końca grudnia 1941 r. legalnie, potem w podziemiu, dostarczając do getta przesyłki żywnościowe i zasiłki pieniężne, a także wspierając działalność konspiracyjną.
Betar
(Bejtar) (skrót od: Brit Trumpeldor albo Brit Josef Trumpeldor; Stowarzyszenie Młodzieży Żydowskiej im. Trumpeldora w Polsce) – syjonistyczna organizacja młodzieżowa nawiązująca do wzorców skautingu, kładąca w swym programie wychowawczym nacisk na dyscyplinę i przygotowanie wojskowe.
Bund
(Algemajner Jidiszer Arbeter-Bund in Lite, Pojln un Rusland, żyd. Ogólnożydowski Związek Robotniczy na Litwie, w Polsce i Rosji) – żydowska parta socjalistyczna działająca na terenie Polski od I wojny światowej do 1948 r. Bund propagował kulturową suwe-
renność Żydów w Polsce, odrzucając syjonizm. W getcie warszawskim prowadził działalność samopomocową i wydawał prasę konspiracyjną. Członkowie Bundu byli też zaangażowani w opór zbrojny.
Fundusz Obrony Narodowej
(FON) – fundusz utworzony na mocy dekretu Prezydenta RP z 9 kwietnia 1936 r. w celu uzyskania dodatkowych środków na dozbrojenie armii i wojskowy program inwestycyjny. Gromadził środki pochodzące ze sprzedaży nieruchomości i ruchomości stanowiących własność państwa, a pozostających pod zarządem wojska, dotacji skarbu państwa (głównie z pożyczki uzyskanej przez rząd we Francji) oraz darów i zapisów osób prywatnych i instytucji. Zbierano go w postaci gotówkowej i rzeczowej (nieruchomości, kosztowności, a nawet zboże).
Hagana
(hebr. obrona) – żydowska organizacja paramilitarna działająca w latach 1920–
–1948 w Palestynie.
Joint
zob. AJDC
Mizrachi
– żydowska partia syjonistów religijnych, działająca jako ruch społeczny od 1902 r. Jej działacze byli zwolennikami rozbudowy autonomii narodowo-kulturalnej Żydów w Polsce. Gminy żydowskie w Polsce międzywojennej były nie tylko organizacjami religij