Słownik terminów częściej występujących w tekście 269
niejszy i najbardziej uroczysty dzień w roku. Powszechnie, choć błędnie, nazywany Sądnym Dniem.
Jorcajt
(żyd.) – rocznica śmierci.
Kuczka
– specjalnie zbudowany szałas lub czasowo osłonięty balkon, weranda, podwórko albo poddasze żydowskiego domu, w których żydowscy mężczyźni jadali wspólne posiłki, obchodząc w ten sposób święto Simchat Tora (często nazywano je właśnie Świętem Kuczek).
Maariw
(żyd. majrew) – modlitwy wieczorne odmawiane w synagodze albo w bejt ha-midraszu.
Mincha
(żyd. minche) – modlitwy popołudniowe odmawiane w synagodze albo w bejt ha-midraszu.
Minjan
– zgromadzenie złożone z dziesięciu Żydów płci męskiej po bar micwie, niezbędne do odprawienia modłów w synagodze oraz niektórych ceremonii religijnych.
Omed
(z hebr. amud) – pulpit dla kantora, stolik z pochyłym blatem ustawiany w synagogach po południowej stronie schodków prowadzących na aron ha-kodesz.
Pesach
(hebr. przejście) – święto obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej. Pesach rozpoczyna się wraz z zachodem słońca, w wieczór 14. dnia miesiąca nissan (kwiecień/maj) i trwa siedem dni w Izraelu, a osiem w diasporze. Pierwszy i ostatni z tych dni są świętami pełnymi, dni środkowe nazywane są chol ha-moed (półświęto). Wieczorem pierwszego dnia Pesach odbywają się tradycyjne wieczerze sederowe, podczas których odczytywany jest tekst o ucieczce z niewoli egipskiej – hagada paschalna. W czasie tego święta zaostrzone są rygory koszerności i nie wolno używać zakwasu do pieczywa.
Purim
– radosne święto obchodzone na pamiątkę opisanego w Księdze Estery ocalenia Żydów z rąk Hamana. Zwane też żydowskim karnawałem.
Rabin
– przewodnik duchowy w gminie żydowskiej, znawca prawa religijnego. W okresie międzywojennym musiał mieć oficjalny certyfikat oraz nominację państwową.
Rodały
– zwoje pergaminowe, na których spisana jest ręcznie Tora.
Rosz ha-Szana
(hebr. początek roku) – święto żydowskiego Nowego Roku obchodzone pierwszego i drugiego dnia miesiąca tiszri (wrzesień/październik). Przypomina o stworzeniu świata i dniu Sądu Ostatecznego. Zgodnie z żydowską tradycją w dniu Rosz ha-Szana w niebie są otwarte trzy księgi: do Księgi Życia Bóg zapisuje wszystkich, którzy czynią dobre uczynki, do Księgi Śmierci – niepoprawnych grzeszników, a do trzeciej tych, których nie można jednoznacznie ocenić, wyrok na nich zostaje zawieszony do dnia Jom Kipur i zależy od tego, jak będą postępować podczas Jamim Noraim (Strasznych Dni).
Simchat Tora
(hebr. Radość Tory) – święto zakończenia rocznego cyklu czytania Tory, obchodzony po święcie Sukot.
Sukot
(też Święto Szałasów, Święto Kuczek)
– święto obchodzone 15. dnia miesiąca tiszri (wrzesień/październik), upamiętnia wyjście z Egiptu.
Szabat
(hebr. odpoczynek) – dzień wypoczynku po tygodniu pracy. Upamiętnia dzień, w którym Stwórca odpoczął po stworzeniu świata. Szabat rozpoczyna się w piątek wieczorem i kończy w sobotę wieczorem. Religijnych Żydów obowiązuje wówczas całkowity zakaz pracy.
Szames
– posługacz synagogalny.
