RRRR-MM-DD
Usuń formularz
  • Powrót

Losy Żydów łódzkich (1939-1942)

Tytuł:Losy Żydów łódzkich (1939-1942)

Sygnatura: AR tom 10

Autor: Monika Polit

Język: polski

Lokalizacja: Warszawa

Numer: 10

Opis: W publikacji Czytelnik znajdzie różnorodne materiały: relacje uciekinierów z Łodzi do Warszawy, zwłaszcza z pierwszych miesięcy okupacji; listy łódzkich Żydów do rodzin w Warszawie; oficjalne obwieszczenia sygnowane przez Przełożonego Starszeństwa Żydów, Mordechaja Chaima Rumkowskiego, oraz teksty jego przemówień; urzędowe zestawienia cen i wykazy zakładów pracy; karty żywnościowe i specjalne pieniądze getta łódzkiego. Zwraca uwagę zbiór anonimowych wierszy – satyr na gettową biurokrację, urzędników i samego Rumkowskiego. Unikalnym dokumentem życia codziennego getta jest kalendarz na rok 1942 opracowany przez Szmula Rozensztajna, w którym zaznaczono rocznice „ważnych” wydarzeń w getcie łódzkim, takich jak: otwarcie ambulatorium, powołanie urzędu śledczego, utworzenie sekretariatu próśb i zażaleń w biurze prezesa oraz oczywiście dzień urodzin Przełożonego Starszeństwa Żydów.

Tom pełnej edycji ARG: 10

strona 295 z 315

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 295


270 Słownik terminów częściej występujących w tekście

Szawuot

(też Święto Tygodni, Pięćdziesiątnica) – święto upamiętniające nadanie Tory na Synaju, obchodzone 49 dni po Pesach, szóstego dnia miesiąca siwan (koniec maja/początek czerwca). Jest to święto o charakterze rolniczym, tradycyjnie związane z zakończeniem żniw.

Sziwa

(hebr. siedem) – siedmiodniowy okres ścisłej żałoby, trwający od dnia pogrzebu bliskiego krewnego, obowiązujący dzieci, rodziców, rodzeństwo i współmałżonka zmarłego.

Sztybel

(żyd. sztibl – izdebka) – prywatny niewielki dom modlitwy i studiów religijnych.

Talmud

– opracowanie dorobku uczonych żydowskich żyjących w Babilonii i Palestynie od III w. p.n.e. do VI w. n.e., na który składają się komentarze do Tory, wyjaśnienia przepisów prawnych, opowieści, midrasze; ma dwie części: Misznę i Gemarę; podstawa judaizmu rabinicznego (współczesnego).

Talmud-tora

– realna szkoła elementarna, przeznaczona dla najuboższych dzieci oraz sierot. Działała najczęściej przy synagogach lub w wynajmowanych pomieszczeniach. Stosowano w nich w zasadzie te same metody i program nauczania co w chederach. Nadzór nad

talmud-torami sprawowała gmina lub utrzymujące je bractwo.

Tałes

(z hebr. talit) – szal modlitewny, zazwyczaj koloru białego z niebieskimi lub czarnymi pasami oraz z frędzlami (cicit) na rogach, nakładany przez mężczyzn na głowę i ramiona w czasie modlitw porannych. Ortodoksyjni Żydzi noszą przez cały czas tzw. tałes kutn (hebr. talit katan) – koszulkę z czterema rogami z cicit.

Tefilin (filakterie) – niewielkie szkatułki skórzane lub metalowe, w kształcie sześcianu, w których znajdują się zwitki pergaminów z fragmentami Tory, m.in. modlitwą Szma Israel; mężczyźni przywiązują je rzemykami do czoła i lewego ramienia w czasie modlitw porannych w dni powszednie

Tora

(hebr. nauczanie, prawo) – pierwsze pięć ksiąg biblijnych (Rodzaju, Wyjścia, Kapłańska, Liczb, Powtórzonego Prawa); ostatecznie skodyfikowana ok. 622 p.n.e. Nazwa Tora oznacza także rodały – spisane na pergaminie zwoje Pięcioksięgu. Zniszczone zwoje Tory są chowane na cmentarzu.

Widuj

– wyznanie grzechów.