RRRR-MM-DD
Usuń formularz

Cwi Pryłucki Wspomnienia (1905-1939)

strona 152 z 219

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 152


126 Cwi Pryłucki. Wspomnienia (1905–1939) [1]

Israely Eliezer Steinman521 yi Sz[muel] Czernowic (Sfog)y522, o sprawach wewnętrznych – przywódca galicyjskich Żydów dr Leon Reich523i dr Henryk Rozmaryn524 (jako publicyści). Historyczne eseje pisał dr I[gnacy] Schiper525 i Sz[muel] L[ejb] Citron,

29 kwietnia [19]41 o ogólnych żydowskich problemach – dr A[wrom] Koralnik i Sz. [Zeew Wolf] Lacki-Bertoldi, o sprawach ekonomicznych – były ważny finansista i uczony ekonomista Adolf Peretz526. Do działu beletrystycznego zaangażowani zostali znani powieściopisarze Z[usman] Segałowicz527i J[oszua] Perle528.

Ciekawy incydent skłonił Adolfa Peretza do podjęcia współpracy z „Momentem”. Pochodził [on] z Kalisza, yz arystokratycznej rodziny, która prowadziła dziwny dom, według zasad obowiązujących w domach pół-zasymilowanych niemieckich Żydówy. Jak można sądzić, jego ojciec był bardzo bogaty, bo poza spadkiem dla dzieci pozostawił także środki na działalność dobroczynną. Jego syn, Adolf Peretz, wykorzystał je na założenie w Warszawie „Domu Starców” przy ulicy Górczewskiej529.

Adolf Peretz studiował w Niemczech głównie nauki ekonomiczne, a ponieważ posiadał duży kapitał, założył w Warszawie bank handlujący z zagranicą530. Podczas wojny światowej bank dobrze prosperował i zajmował ważne miejsce w życiu gospodarczym Polski, szczególnie zajmował się operacjami walutowymi, co w końcu doprowadziło go do upadku. Przyszła inflacja niemieckiej marki, której miał spore zapasy, swoją wartość stracił także rosyjski rubel (z czasów cara Mikołaja), który w okresie sowieckiego reżimu uległ całkowitej dewaluacji. Z tego powodu bank szczególnie ucierpiał. Wystarczy wspomnieć, że [Peretz] był jednym z tych spekulantów, którzy przewidywali szybki upadek sowieckiego reżimu oraz to, że w Rosji znów zapanuje kapitalistyczny porządek. Zbierał więc rosyjskie ruble yi papiery wartościowey, aż te całkowicie straciły jakąkolwiek wartość.

Gdy jego bank zlikwidowano, Peretz, który miał znajomości w polskich kręgach, zaczął pracować jako ekonomista w polskich gazetach i czasopismach.