„Undzer Hofnung”, nr 2 z 04.1942 [5] 203
kich hetmana Chmielnickiego w roku 1651 oraz z [pogromów] cara Mikołaja w roku 1915. Jednak przed wyrafinowanymi pogromami niemieckiej młodzieży „Führera” nie zostali uratowani.
Przed naszymi oczami tuła się [pogrążone] w zniszczeniu galicyjskie żydostwo. Zrabowana została ich własność, spalone zostały ich bóżnice. Ich najlepsi synowie, ich młodzież, ich przyszłość zostali wymordowani lub zawleczeni do obozów koncentracyjnych, gdzie czekają na swe wybawienie – na śmierć.
Jeśli miara bólu i cierpień jeszcze nie została przepełniona – to doszło obecnie jeszcze formalne wysiedlenie Lwowa.
Już około dwa tygodnie jak hitlerowscy mordercy zarządzili, aby wysiedlać codziennie po tysiąc Żydów ze Lwowa. Dokąd nieszczęśnicy ci zostali wysłani i jaki będzie ich los nie jest wiadome. Tymczasem jednak giną w łapankach setki istnień żydowskich, a ci, dotychczas nieschwytani, kryją się w swych mieszkaniach i żyją w strachu przed jutrem – „Na dworze miecz będzie ich pozbawiał dzieci, a przerażenie po domach…”757.
Krwią serdeczną zapisywane są te słowa o straszliwym zniszczeniu Galicji. To nowa, smutna karta w historii żydowskiej martyrologii. Piszemy to w gniewie i rozpaczy. Lecz nie po to, by żądać za to kiedykolwiek zemsty, gdyż zemścić się [w odpowiednim rozmiarze] za takie okrucieństwo i zbrodnie może tylko szatan. s„Przeklęty niech będzie ten, który mówi: pomścijmy się”758. Piszemy to dla przyszłości, dla tych nielicznych, którzy przetrwają tę obecną krwawą burzę i zobaczą jak świeci słońce wyzwolenia. Gdy ci szczęśliwi rzucą okiem na ciemną przeszłość, słońce wyzwolenia świecić im będzie o wiele jaśniej i [bardziej] świetliście.
{a[…]a},[59/75/91] [Głód w getcie warszawskim]
Głód jest straszny aa[…]aa bb[…]bb rozprzestrzenia się aa[…]aa z głodu jest zatrwa[żający/-a] w swym rozmiarze – to znaczy każdy bb[…]bb nie każdemu jednak jest wiadomym, że są takie domy w naszy[m] [getcie], gdzie Anioł Śmierci nie odchodzi nawet na minutę.
Domy te mają już nawet nazwę – „Domy Śmierci”. Z[najdują] [się] [one] przeważnie w najbiedniejszej części getta, szczególnie na Smoczej, Woł[yńskiej], Miłej, Karmelickiej bb[…]bb, aby przekazać nieco informacji o tym.
W północnej części getta na przykład:
Na Wołyńskiej 11, gdzie znajduje się obecnie około 125 osób, od początku wojny zmarło 25 osób. Na Wołyńskiej 16, obecnie 176 osób, zmarło 55. Na Miłej 46, z jej obecnymi 600 mieszkańcami, zmarło 233 osób. Miła 51, z jej obecnymi 578 mieszkańcami, zmarło 260 osób. Na Muranowskiej 30, z jej obecnymi 720 mieszkańcami, zmarło
230 osób. Na Pawiej 63, z jej obecnymi 794 mieszkańcami, zmarło 450 (w tym 200 w ciągu ostatnich trzech miesięcy). Na Lubeckiej 11, z jej 285 mieszkańcami, zmarło
118 osób (w tym 47 w ciągu trzech ostatnich miesięcy).
W południowej części [getta] na przykład:
