„A kol in der midbar” [nr 2?] [1] 7
„Obyś starł pamięć o Amaleku – nie zapomnij”30.
***
Wiele narodów toczyło walkę z Żydami, czyniło im zło – lecz Amalek jest całkiem inny.
Amalek uczynił ze zniszczenia Żydów cel, program, sposób życia. Z wyrachowaniem, z zimnym obrachunkiem, sadyzmem, według planu, w sposób uporządkowany i systematyczny, wedle [swoich] przepisów i paragrafów – „a dekret króla ogłoszony został na zamku w Suzie”31.
Amalek, a także potomek jego Haman, nie zajmują się mordowaniem pojedynczych Żydów, likwidowaniem pojedynczych dusz – nie, to nie dość, to zbyt mało i [to nie jest] efektywne. Chcą oni za jednym razem wyniszczyć cały naród, podciąć korzeń, zlikwidować żydostwo – i „zniszczyć, wybić, wygubić Żydów, naród Mordechaja”32.
Amalekowi nie tyle chodzi o samych Żydów, ile o żydostwo; żydowską perspektywę, żydowskie pojmowanie świata, żydowskie poczucie prawości, żydowski stosunek do zaatakowanego i pojmanego, żydowską niechęć do rozlewu krwi i rabunku, żydowskie rozumienie „bohaterstwa” – oto są zaprzeczenia amalekizmu i to one tak [bardzo] denerwują Amaleka – j„a prawa [religijne] jego są inne niż każdego innego narodu”33.
Amalekowi i Hamanowi nie tyle chodzi o Żydów jako naród, ile o Żydów jako społeczność Boga, jako lud wybrany, który ma [świat] czegoś nauczyć. Przeto ich wojna skierowana jest przede wszystkim przeciw żydowskiemu B-gu34. On im się nie podoba, jak też jego łaska i litość do wypędzanych i prześladowanych, i tak samo jego zazdrość i mściwość w stosunku do prześladujących i wypędzających. Nie podoba im się jego Tora, która mówi tak wiele o miłości nawet do obcych, [która] wzywa do pokoju nawet z wrogiem i do nieniszczenia bezsensownego [choćby] drzewka w czasie wojny. Wiara w Boga, który widzi wszystko i żąda rozrachunku za popełnione czyny, bardzo się Amalekowi nie podoba zarówno w teorii, jak i w praktyce. Chce on przeto zniszczyć [naród] Izraela jako nosiciela {2},[13] wiary w Boga Izraela. W konsekwencji więc imię boże nie jest pełne, a boski tron nie jest całkiem obsadzony, jak długo Amalek istnieje na tym świecie.
