58 „Magen Dawid” [3]
światowej był jednym z pierwszych, którzy popierali błogosławionej pamięci Żabotyńskiego w kwestii konieczności stworzenia Legionu Żydowskiego (w tej sprawie napisał broszurę Odrodzenie Narodu216). W sprawach syjonistycznych udał się także do Ameryki, gdzie założył tygodnik „Der Jidyszer Kongres”. Gdy w Rosji w roku 1917 wybuchła rewolucja, powraca on do swego ojczystego kraju i zostaje kierownikiem rosyjskiej północnej administracji cywilnej. W czasie Rewolucji Październikowej jest jedną z trzech osób (Kiszkin, Połczyński i Rothenberg), którzy otrzymali od prowizorycznego rządu największe pełnomocnictwa. Siedzi jakiś czas uwięziony w areszcie w Pietropawłowsku, a potem zostaje ministrem spraw wewnętrznych w rządzie, który tworzy się w Odessie pod zwierzchnictwem francuskim.
Wówczas ponownie rozpoczyna się rozdział „własnego ogrodu winnego”, dla którego Rothenberg tak ciężko pracuje. Tworzy Palestine Electric Corporation217, uzyskuje koncesję na eksploatację Jordanii, by zaopatrzyć społeczność żydowską w elektryczność i działa – jak wyżej powiedziano – jako osoba uspokajająca konflikty i napięcia w syjonizmie i w osadnictwie żydowskim w Ziemi Izraela.
{32},[35] ŻYDZI NA ŚWIECIE
W krajach, gdzie Hitler jest rozkazodawcą
Ciężki jest los Żydów w południowo-wschodnich krajach europejskich: Węgry, Rumunia, Słowacja, Chorwacja, tak samo jak ciężka jest sytuacja na wschodnio-północnych obszarach Europy, które straciły swą niepodległość.
Na Węgrzech, gdzie antysemityzm zawsze był silny, sytuacja Żydów została „uregulowana” w duchu praw norymberskich.
W Rumunii tragedia żydowska stała się jeszcze gorsza wraz z ponownym zawładnięciem Besarabii i Bukowiny przez to państwo. Wypędzenia, obozy pracy, kontrybucje
– to jest na porządku dziennym. Żydzi muszą dostarczać armii rumuńskiej określone artykuły odzieżowe (każdy Żyd ma dać kilka koszul, ręczników itd.), a na tych ponownie okupowanych terytoriach nastraja się przeciw nim miejscową ludność.
W Chorwacji, tym sztucznym państewku, które powstało z łaski Hitlera na gruzach kawałka Jugosławii218, wszystkich Żydów w liczbie około 12–13 tysięcy osób zamknięto w obozach pracy i w koszarach.
I w takim czasie Żydzi we wszystkich wschodnioeuropejskich krajach nie stracili nadziei; tyle razy byli przecież wystawiani przez los na ciężkie próby…
