RRRR-MM-DD
Usuń formularz
  • Powrót

Rada Żydowska w Warszawie (1939-1943)

Tytuł:Rada Żydowska w Warszawie (1939-1943)

Sygnatura: AR tom 12

Autor: Marta Janczewska

Język: polski

Lokalizacja: Warszawa

Numer: 12

Opis: Materiał prezentowany w niniejszym tomie, w przeważającej części publikowany po raz pierwszy, dokumentuje pracę instytucji administrującej największym skupiskiem Żydów w okupowanej Europie. Publikacja obejmuje prawie wszystkie dokumenty związane z warszawskim Judenratem, które zachowały się w Konspiracyjnym Archiwum Getta Warszawy. Nie uwzględnione zostały jedynie pojedyncze pozycje publikowane już we wcześniejszych tomach serii Archiwum Ringelbluma. Tom podzielony jest na dwie zasadnicze części: do 22 lipca 1942 r. oraz po tej dacie. Moment rozpoczęcia tzw. wielkiej akcji likwidacyjnej stał się tragiczną cezurą nie tylko w życiu mieszkańców warszawskiego getta, ale także w historii instytucji Rady Żydowskiej. Część pierwsza dokumentuje więc walkę społeczności żydowskiej o przetrwanie, druga ilustruje okoliczności śmierci mieszkańców warszawskiego getta. Czytelnik znajdzie w niniejszym tomie m.in. bogatą korespondencję Rady ze zwierzchnimi instytucjami niemieckimi. Niezwykle ciekawą część publikacji stanowią też dokumenty wewnętrzne Rady - materiały różnych wydziałów i agend, w tym Służby Porządkowej (m.in. rozkazy dzienne Józefa Szeryńskiego, szefa policji żydowskiej).

Tom pełnej edycji ARG: 12

strona 219 z 858

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 219


28.06.1942, Warszawa-getto. Adam Czerniaków, Przemówienie z okazji urodzin
Abrahama Gepnera


                    Przemówienie z okazji urodzin Abrahama Gepnera430


Mam zaszczyt zakomunikować Radzie, że towarzysz naszej pracy Abraham Gepner ukończył lat 70431.
Witam Cię, czcigodny Jubilacie, w imieniu jednego z największych osiedli życia
żydowskiego.
Pozdrawiam Cię ponadto w imieniu rodziny społeczników.
O Twoim życiu wystarczy powiedzieć, że ostróg rycerskich nie zdobyłeś w ciągu
ostatnich dopiero lat. Nosisz je już pół wieku.
Imię Twoje stało się pomnikiem Twoich czynów.
Psyche społecznika można graficznie przedstawić za pomocą zamkniętej krzywej.
W ideale winna ona być kołem. Ze środka tego koła biec winny równe promienie symbolizujące: prawość, wspaniałomyślność, energię, pracowitość, uzdolnienie, ambicję... Różnie wyglądają te krzywe u poszczególnych działaczy społecznych, czy to pod względem wielkości, czy też w samej formie, która tak często odbiega od idealnej formy geometrycznej.
Twoje koło tym się różni od innych, że jeden tylko promień wybiega ponad resztę,
zniekształcając koło na krzywą. Jest to promień symbolizujący przysłowiową Twoją
skromność.
Jesteś ogniwem, łączącym nową generację z pokoleniem naszych ojców, którym
sprostałeś w uczuciu, obowiązkowości, rzetelnym i realnym ustosunkowaniu się do
zagadnień społecznych i w rozmachu społecznego czynu.
Pozdrawiam Cię tedy, drogi Jubilacie, w mieniu tych wszystkich, w których sercu
gra melodia romantyczna, bez której społecznik jest jak dzwon bez serca.



430 Abraham Gepner (1872–1943) – przed wojną właściciel fabryk, kupiec w branży metalowej, znany działacz gospodarczy, prezes Centrali Związku Kupców, członek RŻ od 1939 r., w getcie przewodniczący Zakładu Zaopatrywania oraz Rady Gospodarczej, ofiarny filantrop i popularny działacz społeczny, rozstrzelany przez Niemców 3 maja 1943 r.
431 O przyjaźni Abrahama Gepnera i Adama Czerniakowa zob. M. Urynowicz, op. cit., s. 264 n. Przemówienie wygłoszone zostało 28 czerwca 1942 r. na uroczystym posiedzeniu Rady Żydowskiej. Więcej na ten temat zob. Adama Czerniakowa dziennik..., s. 293. Przemówienie cytowała i komentowała prasa podziemna warszawskiego getta jako „jaskrawy dokument kretynizmu naszych obecnych władców”. Zob. „Zarzewie” (pismo lewicowej organizacji syjonistycznej
Haszomer Hacair), nr 1 (20) z 15 lipca 1942 r. (ARG I 1341).