(6) Obrót pieniężny żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej52
(obw. 2/41 z dn. 1.08.1941 r.).
Kierownik Wydziału Dewizowego i Gospodarki przy rządzie Generalnego
Gubernatorstwa rozporządzeniem nr 22 z dnia 6 czerwca 1941 r., znak VI/6–4885,
zniósł przepis swego zarządzenia nr 4 z dnia 20 listopada 1939 (Dz. rozp. GGP,
s. 57) oraz § 2 ust. 1 swego zarządzenia nr 7 z dnia 1 marca 1940 (Dz. rozp. GG
P II, s. 141) odnośnie ich ważności dla osób i majątków w żydowskiej dzielnicy
mieszkaniowej w Warszawie. Krok ten ma na celu popieranie działalności rzemieślników Żydów w żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej w Warszawie53. Na mocy wspomnianego zarządzenia dla obrotu pieniężnego w dzielnicy żydowskiej w Warszawie z natychmiastową mocą wchodzą w życie następujące ułatwienia:
1. Żydzi mogą przyjmować zapłaty gotówkowe także i wtedy, gdy w pojedynczych wypadkach przekraczają kwotę zł 50054. Miejsce zamieszkania zarówno płatnika, jak i odbiorcy musi znajdować się w żydowskiej dzielnicy w Warszawie.
2. Zapłaty, które spoza obrębu dzielnicy za zezwoleniem Urzędu Transferu
(Transferstelle) w Warszawie zostają uskuteczniane przez Biuro Rozrachunku Bankowego55 na ręce Żydów mieszkających na terenie żydowskiej dzielnicy w Warszawie, podpadają pod postanowienia p[kt]. 1
3. Żydzi, zamieszkali w żydowskiej dzielnicy w Warszawie, mogą posiadać
w majątku więcej niż 2000 zł gotówką.
4. Również i kwoty gotówkowe przewyższające zł 2000, składane jako udziały
przy zakładaniu przedsiębiorstw rękodzielniczych itp., są wolne od ograniczeń
i późniejszej kontroli.
5. Aż do powstanie Instytutu Kredytowego56 w żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej w Warszawie, większe kwoty przeznaczone dla zakładów znajdujące się poza obrębem żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej mogą być wpłacane za
52 Tekst polski na podstawie: GŻ, nr 67 z 4 sierpnia 1941 r.
53 Liberalizacja wprowadzonych wcześniej przepisów (zob. przyp. następny) wiązała się z nową koncepcją eksploatacji getta warszawskiego i rozwojem zakładów produkcyjnych na terenie getta. Zob. przyp. 261 oraz dokumenty Wydziału Wytwórczości (dok. 123–127). Władze okupacyjne chciały także tą drogą nakłonić Żydów do wydobycia ukrytych rezerw finansowych i skierowania
ich do nadzorowanych przedsiębiorstw handlowych.
54 W połowie 1939 r. wprowadzono szereg ograniczeń w obrocie płatniczym w stosunku do Żydów: zablokowano ich depozyty i konta bankowe oraz ograniczono tygodniowe wypłaty do 250 zł, zakazano posiadania w gotówce sumy większej niż 2000 zł oraz ograniczono płatności na rzecz Żydów do 500 zł.
55 Biuro Rozrachunku Bankowego powstało w lutym 1941 r. i zajmowało się prowadzeniem rozliczeń finansowych między gettem a „stroną aryjską”. Zob. Przewodnik, s. 424.
56 W styczniu 1942 r. powołano Bank Spółdzielczy Dzielnicy Żydowskiej w Warszawie sp. z o.o., który przejął zadania Biura Rozrachunku Bankowego.
