Materiały Racheli Auerbach [9] 155
I tu następuje fatalne „ale”...
Słoneczny dzień. Spacerujemy we dwójkę na wysokim zboczu górskim, a przed nami – widzę to jak dziś przed oczyma – z jednej strony zielona część gęstego lasu, a z drugiej rzeka wijąca się w obramowaniu pół falujących w takt lekkiego wiatru. Zaś w serce przejęte niemym uniesieniem bliskością nieba i ziemi wrzyna się bolesne przeświadczenie:
– Nie powinniśmy pozostać razem. Zbyt różne są nasze charaktery...
I znowu jakieś łzy jedynackie, wylane w ukryciu, przez nikogo nie widziane, nie odczute. I któż jest, który szarpie szponami splecione w [34] jedno – serca?
A może się sprawa ma inaczej? Może serca te nie są zrośnięte? Może łączy je tylko wspólna radość?... I któż jest kto radość tę depcze?
Nie „kto”, tylko „co”?
... O parę kroków pode mną zwrócona twarzą do cudownego krajobrazu i odwrócona do mnie plecami stoi Aniutka...
I mówi po raz któryś:
– Tak jest, musimy się rozejść.
Kłóciliśmy się wiele razy, i w zwierciadle około dwudziestu lat, które dzielą mnie od owego czasu, widzę teraz jasno:
Na dziesięć kłótni, stwierdzam obecnie moją winę – 9 razy.
9 razy jedynackiego despotyzmu.
9 razy żydowskiego braku wychowania; niedostrzegania drugiej osoby...
9 razy dzikich wybuchów.
9 raz zamiast względów i uwagi – „temperament”.
9 razy przesadnego bólu bez przyczyny.
9 razy rozpalonej fantazji i najdzikszej reakcji.
Ale
Raz jeden także ja byłem stroną cierpiącą, a o przyczynie mego cierpienia zaświadczą kiedyś zaufanemu oku karty mego ówczesnego dziennika.
Wobec czytelników niniejszych zwierzeń nie mam nic na moje usprawiedliwienie i chylę głowę przed jego wyrokiem.
Cięższej kary jak ta, którą wtedy już odcierpiało dwudziestoletnie moje serce pod tchnieniem lodowatych powiewów – nikt nie wymyśli.
A o ile grzeszę, tak mniemając, niechaj ochroni mnie ten, kto chroni zbłąkanych.
I jedynaków...
